Uwaga #2: Umowa ubezpieczenia i Ogólne Warunki Ubezpieczenia (dla ubezpieczenia mienia, jak i OC) - wstęp Umowa ubezpieczenia mienia i odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy - mikroPorady.pl

Umowa ubezpieczenia określona została w kodeksie cywilnym i należy do umów nazwanych.

Zgodnie z art. 805 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia prze-widzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Zgodnie z art. 15 Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej zakład ubezpieczeń udziela ochrony ubezpieczeniowej na podstawie umowy zawartej z ubezpieczającym.

Umowa ubezpieczenia ma, co do zasady, charakter dobrowolny. Wyjątkiem od tej zasady objęte są przypadki określone w Ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obo-wiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r. dnia 16 lipca 2003 r.) oraz odrębnych ustawach. Do wyjątków tych należy zaliczyć:

1) ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, zwane dalej "ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych";
2) ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rol-nego, zwane dalej "ubezpieczeniem OC rolników";
3) ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych, zwane dalej "ubezpieczeniem budynków rolniczych";
4) ubezpieczenia wynikające z przepisów odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, nakładających na określone podmioty obowią-zek zawarcia umowy ubezpieczenia. Zatem do zawodów objętych obowiązkowym OC należy zaliczyć następujące zawody: rolnik, adwokat, radca prawny, notariusz, biegły rewident, komornik, doradca podatkowy, zarządca nieruchomości, pośrednik nieruchomości, podmiot prowadzący biuro rachunkowe, rzecznik patentowy, rzeczoznawca majątkowy, detektyw, architekt, inżynier budownictwa, organizator imprez masowych, organizator turystyki, pod-miot przyjmujący zamówienia na świadczenia zdrowotne

Umowa ubezpieczenia – elementy przedmiotowo istotne

Do essentialia negotii umowy ubezpieczenia, czyli przedmiotowo istotnych składni-ków treści tej czynności prawnej, które określają typ tej czynności i charakter wynikającego z niej stosunku prawnego należy wymienić:

1. zobowiązanie do spełnienia określonego świadczenia w razie zajścia określonego w umowie wypadku przez ubezpieczyciela;
2. zobowiązanie do zapłaty składki przez ubezpieczającego.

A zatem konstrukcja stosunku prawnego wynikającego z umowy ubezpieczenia polega na tym, że ubezpieczający płaci składki ubezpieczycielowi, a w zamian za to ubezpieczyciel zobowiązany jest spełnić określone w umowie ubezpieczenia świadczenie, tj. zazwyczaj wypłacić pewną kwotę pieniędzy w przypadku zajścia określonego zdarzenia, które wywołuje szkodę po stronie ubezpieczającego. Istotnym przy tym jest dokładne określenie dobra, objętego przedmiotem ochrony ubezpieczyciela.

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej wskazuje, jakie elementy powinny zostać określone w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Katalog ten nie jest zamknięty, wobec tego ubezpieczyciel (zakład ubezpieczeń) może w nich określić również inne elementy, jednakże OWU zawsze powinny regulować następujące kwestie:
1. rodzaj ubezpieczenia i jego przedmiot;
2. warunki zmiany sumy ubezpieczenia lub sumy gwarancyjnej, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia taką zmianę przewidują;
3. prawa i obowiązki każdej ze stron umowy ubezpieczenia;
4. zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń;
5. przy ubezpieczeniach majątkowych – sposób ustalania rozmiaru szkody;
6. sposób określania sumy odszkodowania lub innego świadczenia, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia przewidują odstępstwa od zasad ogólnych;
7. sposób ustalania i opłacania składki ubezpieczeniowej;
8. metodę i warunki indeksacji składek, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia indeksację przewidują;
9. tryb i warunki dokonania zmiany umowy ubezpieczenia zawartej na czas nieokreślony;
10. przesłanki i terminy wypowiedzenia umowy przez każdą ze stron, a także tryb i warunki wypowiedzenia, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia przewidują taką możliwość.

Powrót do dokumentu