Uwaga #6: Waloryzacja renty płatnej w pieniądzach - paragraf 2 Umowa renty cywilnej - mikroPorady.pl

Postanowienie dotyczące waloryzacji nie jest oczywiście potrzebne w przypadku renty niepłaconej w pieniądzu. W przygotowanym przez nas wzorze umowy przedmiotem świadczenia okresowego są jednak właśnie pieniądze. Postanowienie to nie będzie mieć zastosowania również wtedy, gdy wysokość renty i czas jej trwania został ustalony w orzeczeniu sądowym lub wynika z ustawy.

Zauważyć należy jednak, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby waloryzować rentę (płatną w pieniądzach) na podstawie art. 3581 § 2 i 3 k.c. Zgodnie z tym, Strony mogą zastrzec w umowie, że wysokość świadczenia pieniężnego zostanie ustalona według innego niż pieniądz miernika wartości.

Podkreślamy przy tym, że przepisy ustawy przewidują też, iż w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie. Z kolei, stosownie do art. 3571 k.c., jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

Oprócz tego, zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego (uchwała SN z dnia 21 października 1994 r., III CZP 135/94, OSNC 1995, nr 2, poz. 37), zmiana wysokości okresowego świadczenia pieniężnego dokonana przez sąd na podstawie art. 3581 § 3 k.c. nie eliminuje możliwości ponownej waloryzacji świadczenia, jeżeli doszłoby później do istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza.

Na marginesie wskazujemy, iż wysokość renty może zostać zmieniona przez sąd w przypadku, gdy obowiązek jej płacenia wynika ze źródeł pozaumownych (przykładowo jednostronna czynność prawna w postaci zapisu testamentowego), czy wprost z ustawy (np. renta odszkodowawcza). Jak wynika z art. 907 k.c. każda ze stron może w razie zmiany stosunków żądać zmiany wysokości lub czasu trwania renty, chociażby wysokość renty i czas jej trwania były ustalone w orzeczeniu sądowym lub w umowie.

Powrót do dokumentu