Uwaga #1: Uwaga 1 - wstęp

Umowa o udostępnienie czasowe częściowej drogi publicznej/chodnika/terenów na cele kiermaszu/reklamy

Umowy o udostępnienie czasowe (terenu, gruntu, powierzchni, części drogi publicznej, chodnika) są umowami cywilnoprawnymi i podlegają reżimowi Kodeksu cywilnego. Strony zawierające umowę, mogą zatem, na zasadzie art. 3531 k.c., ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego (zasada swobody umów). Z reguły umowy o udostępnienie mogą przyjmować postać użyczenia, dzierżawy, najmu.

Należy pamiętać, iż udostępnienie terenu, w pasie drogowym, wydawane jest w oparciu o przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U.2018.1025, poz. 460 ze zm.).

Gruntami położonymi w pasie drogowym zarządza właściwy zarządca drogi publicznej. Przepisy ww ustawy dają zarządcy drogi możliwość wyboru trybu udostępniania pasa drogowego osobom trzecim:

  • w drodze cywilnoprawnej (art. 22 ust. 2 udp) lub
  • w trybie administracyjnym (art. 40 udp).

Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o drogach publicznych zarządca drogi może zawrzeć umowę najmu, dzierżawy lub użyczenia, której przedmiotem są grunty położone w pasie drogowym.

Zawarcie takiej umowy jest jednak możliwe wyłącznie w przypadku, gdy nieruchomość jest udostępniania na cele związane:

  • z potrzebami zarządzania drogami; lub
  • z potrzebami ruchu drogowego; lub
  • z potrzebami obsługi użytkowników ruchu.

W doktrynie podnoszone jest stanowisko, zgodnie z którym umowa zawarta na cele inne niż wskazane w przepisach ww ustawy dotknięta jest wadą nieważności i jako taka nie wywołuje skutków prawnych.

Od 11 września 2015 r. na podstawie umowy cywilnoprawnej można natomiast w pasie drogowym umieścić tablice reklamowe i urządzenia reklamowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 2c ww ustawy, w granicach miast na prawach powiatu tablice reklamowe i urządzenia reklamowe mogą być umieszczane na gruntach jest leżących w pasie drogowym, na podstawie odpłatnej umowy cywilnoprawnej w wypadkach uzasadnionych względami funkcjonalnymi, w szczególności wówczas gdy takie tablice lub urządzenia są umieszczone na wiatach przystankowych lub obiektach małej architektury. Natomiast według art. 22 ust. 2d ww ustawy wartość świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych przysługujących zarządowi dróg w sytuacji zawarcia umowy cywilnoprawnej, nie może być niższa niż wysokość opłaty za zajęcie pasa drogowego, która miałaby zastosowanie w przypadku danej tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego umieszczanych na podstawie decyzji administracyjnej o zezwoleniu na zajęcie pasa drogowego(art. 40 ww ustawy).