Uwaga #9: Prawa autorskie i treść reklamy - paragraf 3

Umowa o emisję reklamy radiowej/lokowanie produktu w audycji radiowej

Na wstępie należy wskazać oczywistą kwestię; przedsiębiorcy powinny przysługiwać majątkowe prawa autorskie do całości materiału (utworów), który stanowi reklamę jego usług czy produktów (tekstu – dialogów, aranżacji dźwiękowej lub muzyki albo innego tła akustycznego, wykonania artysty wykonawcy – lektora).

Ważną kwestią jest również ustalenie treści reklamy przed jej publikacją. Ma to zarówno znaczenie dla odpowiedzialności za treść reklamy, ale również ze względu na art. 71 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy. Oznacza to, że każde oświadczenie, w tym wypowiedź reklamowa, określające istotne postanowienia przyszłej umowy oraz wyrażające stanowczą wolę zawarcia umowy będzie ofertą w rozumieniu art. 66 Kodeksu cywilnego.

Poza tym reklama nie może być niezgodna z prawem, obyczajami czy zasadami współżycia społecznego. Dlatego warto w umowie zawrzeć postanowienia dotyczące zakazu umieszczania w reklamie przykładowo: treści zabronionych, sprzecznych z dobrymi obyczajami, zawierających pomówienia, nawoływania do agresji, nienawiści rasowej itp. Reklama nie może również naruszać cudzych praw autorskich.

Należy także zwrócić uwagę na art. 16 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, który stanowi katalog otwarty czynów nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy. Odpowiedzialność za czyn nieuczciwej konkurencji ponosi co do zasady przedsiębiorca reklamowany, jednakże istnieje możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności również przedsiębiorcy będącego nadawcą reklamy. Zgodnie z art. 17 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynu nieuczciwej konkurencji, w rozumieniu art. 16, dopuszcza się również agencja reklamowa albo inny przedsiębiorca, który reklamę opracował.

Zgodnie z art. 36 ustawy Prawo prasowe;

  1. Prasa może zamieszczać odpłatne ogłoszenia i reklamy.
  2. Ogłoszenia i reklamy nie mogą być sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego.
  3. Ogłoszenia i reklamy muszą być oznaczone w sposób nie budzący wątpliwości, iż nie stanowią one materiału redakcyjnego.
  4. Wydawca i redaktor mają prawo odmówić zamieszczenia ogłoszenia i reklamy, jeżeli ich treść lub forma jest sprzeczna z linią programową bądź charakterem publikacji.

Należy mieć na uwadze, że z art. 3 ustawy o radiofonii i telewizji wynika, iż do rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych stosuje się przepisy prawa prasowego, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Dlatego w projekcie umowy w § 3 ust. 2 wersji A zastrzegliśmy uprawnienie którego nadawcy wymagają do nie wyemitowania reklamy w przypadku gdyby naruszałaby ona prawo, dobre obyczaje lub byłaby niezgodna z zasadami współżycia społecznego.

W przeciwieństwie do przedstawionej wyżej umowy o usługę emisji reklamy, prawa autorskie do zrealizowanego utworu obejmującego reklamę nie będą przysługiwać przedsiębiorcy chcącemu ulokować produkt, ponieważ utwór (utwory) w postaci reklamy zostaną zrealizowane dopiero w ramach wykonania umowy. Prawa autorskie majątkowe do utworu będą przysługiwały nadawcy jako twórcy audycji, a w tym i jej części obejmującej lokowanie produktu.

W tym miejscu należy roboczo – dla uproszczenia - przyjąć, iż nadawca jako przedsiębiorca posługuje się pracownikami, którzy przygotowują audycję. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych; jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Tym samym przyjmujemy, że to nadawca (jako pracodawca) dysponuje autorskimi prawami majątkowymi do utworu. W zakresie w jakim audycja stanowi reklamę dźwiękową w postaci lokowania produktu, należy przyjąć, iż będzie uzasadnione ubieganie się o przeniesienie praw majątkowych autorskich do niej na przedsiębiorcę będącego producentem lub dostawcą reklamowanego produktu bądź usług lub o licencję na wykorzystanie w przyszłości u tego lub innego nadawcy.