Niezgłoszenie fundacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych

Użytkowniczka serwisu zwróciła się do nas z prośbą o udzielenie porady prawnej dotyczącej Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Wskazała, że w marcu 2022 r. wraz z przyjaciółmi założyła fundację zajmująca się szeroko rozumiana profilaktyka raka piersi. Po upływie dwóch miesięcy od założenia dowiedziała się, że miała 7 dni na zgłoszenie fundacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Prosi o udzielenie odpowiedzi na pytanie, co w takiej sytuacji powinna zrobić? .

W dniu 31 października 2021 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (dalej jako: „ustawa”), która nałożyła na organizacje pozarządowe – fundacje, stowarzyszenia rejestrowe oraz spółdzielnie obowiązek zgłaszania beneficjentów rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (dalej „CRBR”). Jest to rejestr zawierający informacje o osobach fizycznych kontrolujących poprzez posiadane udziały lub prawo głosu wymienione w ustawie podmioty.

Zgodnie z nowelizacją, organizacje pozarządowe zostały zobowiązane jednorazowo zamieścić w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych informacje dotyczące swoich beneficjentów rzeczywistych oraz do aktualizacji wpisu przy każdej zmianie danych w ciągu 7 dni w przypadku. Dotyczy to organizacji, które powstały po 31.10.2021 r., tj. po dacie wejścia w życie nowelizacji. Podmioty wpisane do KRS przed tą zobowiązane były dokonać zgłoszenia możliwe jak najszybciej, przy czym ostatecznym terminem był 31 stycznia 2022 r.

Zgodnie z art. 2 pkt. 2.1 beneficjentem rzeczywistym jest każda osoba fizyczna sprawującą bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub każdą osobę fizyczną, w imieniu której są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna. W przypadku fundacji beneficjentem rzeczywistym jest fundator fundacji oraz drugi członek zarządu, rada nadzorcza fundacji (jeśli została ustanowiona). Zgłoszenia dokonują osoby uprawnione do reprezentowania organizacji, zgodnie z zapisanymi w statucie zasadami reprezentacji.Zgłoszenia należy dokonać wyłącznie przez stronę crbr.podatki.gov.pl.

Brak zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego w terminie 7 dni od dnia wpisu do KRS, a w przypadku zmiany danych w rejestrze, w terminie 7 dni od dnia powstania tej zmiany, a także podanie w CRBR danych niezgodnych ze stanem faktycznym może spowodować nałożenie na podmiot gospodarczy kary pieniężnej do wysokości 1 mln zł.

Zgodnie z art. 150 ustawy kara pieniężna jest karą administracyjną, wydawaną w drodze decyzji administracyjnej. Ustalając rodzaj kary administracyjnej oraz wysokość kary organ uwzględnia:

wagę naruszenia i czas jego trwania;
zakres odpowiedzialności instytucji obowiązanej;
możliwości finansowe instytucji obowiązanej;
skalę korzyści osiągniętych lub strat unikniętych przez instytucję obowiązaną, jeżeli można te korzyści lub straty ustalić;
straty poniesione przez osoby trzecie w związku z naruszeniem, jeżeli można je ustalić;
stopień współpracy instytucji obowiązanej z organami właściwymi w sprawach przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
uprzednie naruszenia przepisów ustawy przez instytucję obowiązaną.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy:

waga naruszenia przepisów ustawy jest znikoma, a instytucja obowiązana zaprzestała naruszania przepisów ustawy lub
za to samo zachowanie prawomocną decyzją na instytucję obowiązaną została uprzednio nałożona kara administracyjna przez inny uprawniony organ administracji publicznej lub instytucja obowiązana została prawomocnie ukarana za wykroczenie lub wykroczenie skarbowe lub prawomocnie skazana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe i uprzednia kara spełnia cele, dla których miałaby być nałożona kara administracyjna

- organy mogą, w drodze decyzji, odstąpić od nałożenia kary administracyjnej.

Do wydania decyzji administracyjnej w zakresie kary pieniężnej dochodzi najczęściej w wyniku przeprowadzonej kontroli. Rekomendujemy zatem dokonania zgłoszenia fundacji do CRBR w jak najszybszym terminie, przed przeprowadzeniem ewentualnej kontroli przez organ finansowy. W takiej sytuacji kara nie zostanie nałożona automatycznie. W przypadku kontroli w przyszłości i stwierdzenia, że zgłoszenia dokonano po terminie, istnieje duża szansa na odstąpienie od nałożenia kary administracyjnej z uwagi na znikomą wagę naruszenia przepisów ustawy.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 09 maja 2022 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 593 z późn. zm.

Fundacja a stowarzyszenie

Bez wątpienia fundacje i stowarzyszenia to najpopularniejsze formy organizacji pozarządowych. Osoby, które decydują się na rozpoczęcie działalności społecznej często mierzą się z dylematem, którą formę prawną działalności wybrać i która z nich będzie dla nich korzystniejsza. W dzisiejszym poradniku przedstawimy najważniejsze cechy, podobieństwa i różnice pomiędzy tymi organizacjami.

Fundacja jest organizacja pozarządową, która została powołana w celach społecznie lub gospodarczo użytecznych. Fundację ustanawia fundator w oświadczeniu woli złożonym przed notariuszem albo w testamencie. Niezbędnym elementem do jej założenia jest majątek. Fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

Cechą charakterystyczną fundacji jest posiadanie majątku, który powinien być przeznaczony przez fundatora na społecznie użyteczny Odpowiedzialność za realizacje celów oraz opiekę nad majątkiem sprawuje zarząd fundacji. Majątek Fundacji nie podlega podziałowi między członków władz lub fundatorów.

Podstawowym aktem prawnym regulującym działanie fundacji jest Ustawa o fundacjach. Ustawa ta daje stosunkowo dużą swobodę w zakresie konstruowania statutu, czyli dokumentu w oparciu o który fundacja działa. To w nim są opisane najważniejsze informacje o fundacji – jakie ma organy władzy, ile osób znajduje się w tych organach, jak wygląda kwestia sprawowania władzy i podejmowania decyzji, kto dokonuje wyboru osób zasiadających we władzach fundacji.

Pobierz poradnik