Dobrowolne ubezpieczenie emerytalno-rentowe w ZUS a koszty uzyskania przychodów?

Użytkownik serwisu zwrócił się do nas z prośbą o udzielenie porady prawnej w następującym stanie faktycznym:

Wspólnik sp. z o.o. otrzymuje wynagrodzenie tytułem powtarzających się świadczeń niepieniężnych (art. 176 KSH). Nie są więc dla niego obowiązkowe ubezpieczenia w ZUS, lecz chciałby przystąpić do nich dobrowolnie. Wspólnik osiągający przychody z tytułu wynagrodzenia za wykonywanie określonych w umowie spółki świadczeń niepieniężnych będzie musiał wykazać je w zeznaniu rocznym PIT-36 i rozliczyć według skali podatkowej. Czy w takim wypadku te dobrowolne ubezpieczenia emerytalno-rentowe mogą być kosztem podatkowym tego wspólnika? Czy może je wykazać dopiero w zeznaniu rocznym, czy może je ująć już w trakcie wyliczania miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy?

Kosztami uzyskania przychodów (dalej: KUP) są koszty ponoszone przez podatników w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych art. 22 ust. 1 ustawy o PIT jako niestanowiące KUP. W świetle tego przepisu do KUP mogą być zaliczane tylko koszty, które zostały przez podatników faktycznie poniesione. Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika bowiem, że nie stanowią kosztów podatkowych kwoty, które nie zostały przez podatników faktycznie poniesione (zob. przykładowo wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt II FSK 1163/12). Od zasady tej istnieją wyjątki, lecz żaden z nich nie dotyczy składek na ubezpieczenie społeczne płaconych za siebie przez przedsiębiorcę.

Podatnik, który w trakcie roku podatkowego opłacał składki na własne ubezpieczenie społeczne oraz na ubezpieczenie społeczne osób z nim współpracujących – ma prawo odliczyć te składki od podstawy opodatkowania (dochodu/przychodu). Prawo do odliczenia przysługuje podatnikowi również wtedy, gdy składki na ubezpieczenie społeczne ze środków podatnika w trakcie roku podatkowego potrącał płatnik.

Od dochodu (przychodu) podatnika odliczyć można:

1) Składki podlegające odprowadzeniu do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (tzw. „składki polskie”), które zostały:

a) zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących;

b) potrącone w roku podatkowym przez płatnika

Wysokość odliczenia składek na ubezpieczenie społeczne ograniczona jest wyłącznie wysokością uzyskanego dochodu (lub przychodu – w sytuacji opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych). Z odliczenia mogą skorzystać zarówno podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych (podatek według skali podatkowej), podatnicy opodatkowani jednolitą 19% stawką podatku (tzw. podatkiem liniowym), jak również podatnicy opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Pamiętać jednak należy, że np. odliczenie składek od przychodu opodatkowanego zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych uniemożliwi odliczenie tych samych składek od dochodu opodatkowanego według skali podatkowej. Odliczeniu podlega kwota faktycznie poniesionego wydatku. Dowodem potwierdzającym zapłatę składek może być każdy dokument stwierdzający poniesienie wydatku, np. dowód wpłaty, przelewu, wyciąg bankowy oraz stosowne zaświadczenie z ZUS o kwocie zapłaconych składek. Możliwe jest odliczenie zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne już w trakcie roku podatkowego przy obliczaniu zaliczek na podatek lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Po zakończeniu roku podatkowego kwoty odliczeń składek społecznych należy wykazać odpowiednio w zeznaniu podatkowym:

PIT-36
PIT-36L
PIT-37 P
PIT-28.

Co do zasady każda osoba prowadząca działalność gospodarczą ma możliwość uwzględnienia zapłaconych składek ZUS przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy. Odnosi się to zarówno do składek płaconych od minimalnej podstawy obowiązującej danego przedsiębiorcę, jak i regulowanych od podstawy zadeklarowanej, wyższej.

Wysokość składek i wpłat ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, a składki niezapłacone nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. Jednocześnie przepisy prawa podatkowego nie zawierają żadnych ograniczeń dotyczących roku podatkowego, za który składki są należne. Oznacza to, że nawet jeśli przedsiębiorca zapłaci składki zaległe lub też jeszcze niewymagalne, to ma prawo rozliczenia ich zgodnie z zasadami wynikającymi z wybranej przez siebie formy opodatkowania.

Pamiętaj!

Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej PIT.

Wyszukaj:

Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa
w https://www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/

Dziękujemy :)

Stan prawny na dzień: 3 marca 2023 r.

Obciążenia publiczno-prawne, świadczenia podatku, składki – zestawienie

Przedsiębiorco, prezentujemy zestawienie obciążeń publiczno-prawnych zawierające podstawowe i najważniejsze informacje, dotyczące podatków oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Z przedstawionego zestawienia dowiesz się, jakie podatki, czy składki na ubezpieczenie społeczne powinieneś opłacić za siebie lub pracowników, kiedy powstaje obowiązek podatkowy oraz jakie formularze należy wypełnić.

Zestawienie powinno służyć zarówno przedsiębiorcom prowadzącym osobiście działalność gospodarczą, jak i menadżerom spółek kapitałowych, czy też osobowych, a także szefom działów inwestycji lub HR, szefom finansowym do planowania oraz realizacji polityki zatrudnienia i zarządzania „kadrami" w sposób efektywny, tzn. racjonalny finansowo i gospodarczo przy uwzględnieniu interesów pracowników.

Pobierz poradnik