Uwaga #1: Istota spółki z o.o. - wstęp

Umowa spółki z o.o.

Na wstępie należy podkreślić, że prezentowany podstawowy (bez rozszerzeń) wariant spółki z o.o. pomimo, że zawiera dodatkowo zapisy wersji rozszerzonej może okazać się dla Twojego przedsięwzięcia niewystarczający. Zawiera on bowiem tylko elementy, które muszą lub powinny naszym zdaniem znaleźć się w umowach spółek przeznaczonych do prowadzenia prostej co do formy działalności i nieskomplikowanej strukturze wspólników. W celu zawiązania spółki tzw. specjalnego przeznaczenia (inwestycyjnej dla projektu wysokiego ryzyka), czy też spółki, w której niektórzy wspólnicy mają posiadać szczególną pozycję, radzimy uwzględnić zapisy wersji rozszerzonej. Zawarliśmy w nich szereg postanowień, które pozwalają na zbudowanie nieco bardziej złożonej, dostosowanej do form działalności struktury oraz zasad funkcjonowania spółki, w ramach której np. prowadzi się dwa zakłady czy niektórzy wspólnicy będą uprzywilejowani.

W tej uwadze wyjaśniamy podstawowe zasady rządzące spółką z o.o.

Spółka ta jest pozornie mniej skomplikowana od spółki akcyjnej i nie oznacza to, że jest przeznaczona jedynie do mniejszych przedsięwzięć. Spółka z o.o. może być bowiem zawiązana w każdym celu, zgodnym z prawem, nawet niezarobkowym chyba, że ograniczenie zostało wyraźnie wskazane w Ustawie. W ramach tej spółki, działalności gospodarczej czy zawodowej nie mogą prowadzić adwokaci, radcowie prawni, doradcy podatkowi, biegli rewidenci, lekarze i notariusze. Jak już wcześniej wspomnieliśmy spółka z o.o. może również zostać zawiązana w celu np. dokonania jednorazowej inwestycji giełdowej, jednorazowego przedsięwzięcia w zakresie inwestycji w środki trwałe, budowy obiektu, innowacyjnego projektu bądź w celu kontrolowania spółek, należących do niesformalizowanej grupy podmiotów działających na podstawie np. umów koncernowych (spółka holdingowa). W celu dywersyfikacji ryzyka, podjęcia ryzykownego projektu tworzy się spółkę z o.o. jako tzw. wehikuł. Oznacza to, że np. w celu wykupu czy przejęcia innego podmiotu tworzy się taki wehikuł, który zwany jest także „NEWCO”.

Warto również pamiętać, że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być tworzona zarówno przez osoby fizyczne, jak i prawne, a ponadto jednostki organizacyjne mające tylko zdolność prawną. Wspólnikami spółki z o.o. mogą być zatem również osobowe spółki handlowe, spółdzielnie, przedsiębiorstwo państwowe, Skarb Państwa, inne spółki kapitałowe (najczęściej). Nie mogą być natomiast podmioty nie mające zdolności prawnej, w tym nie zarejestrowane stowarzyszenia, zakłady stanowiące cześć przedsiębiorstwa państwowego, spółki cywilne (jedynie wspólnicy spółki cywilnej). Wyjątkiem od zasady, że wspólnikiem spółki z o.o. może być osoba prawna jest ustawowy zakaz tworzenia jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialności (która jest dopuszczalna) przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Gdy spółka z o.o. jest utworzona wyłącznie przez jedną osobę, wówczas będziemy mieli do czynienia z jednoosobową spółką z o.o. Zgodnie z art. 156 k.s.h. jedyny wspólnik wykonuje wówczas wszystkie uprawnienia przysługujące Zgromadzeniu Wspólników w formie swoich postanowień (oświadczeń woli). W związku z tym ustawodawca de facto pozwala jedynemu wspólnikowi uniknąć „ceremoniału" Zgromadzenia Wspólników, czyli np. wyboru przewodniczącego, zatwierdzenia uchwałą porządku obrad, czy też stwierdzeń rodzaju „nikt z obecnych nie sprzeciwił się porządkowi obrad". Szerzej na temat podejmowania uchwał przez jednego wspólnika w U19 na temat Zgromadzenia Wspólników.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 43 1 k.c. oraz art. 4 Ustawy z dnia 6marca 2018 r. Prawo Przedsiębiorców.

Na koniec trzeba przypomnieć, że zawarcie umowy spółki nie tworzy jeszcze z niej spółki z o.o. jako nowego podmiotu, a jedynie tzw. spółkę z o.o. w organizacji (która jest tworem przejściowym, nie posiada osobowości prawnej, jedynie zdolność prawną) – po zawarciu umowy wspólnicy powinni wnieść wkłady do których się zobowiązali, ustanowić organy spółki, a następnie dokonać wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS. Jeśli zarejestrowanie spółki nie nastąpi w ciągu 6 miesięcy od daty zawarcia umowy albo jeśli postanowienie sądu odmawiającego zarejestrowania spółki stanie się prawomocne umowa spółki ulega rozwiązaniu.

Kodeks spółek handlowy przewiduje, że do zawarcia umowy niezbędne jest określenie w niej niżej wskazanych obowiązkowych elementów, bez których niemożliwe jest zarejestrowanie spółki.

Zgodnie z art. 157 § 1 k.s.h. umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinna określać:

1) firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) wysokość kapitału zakładowego,

4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,

5) liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników,

6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.