Uwaga #19: Prowadzenie spraw spółki - paragraf 14 Umowa spółki komandytowej - mikroPorady.pl

Co do zasady uprawnionymi do prowadzenia spraw spółki są komplementariusze, jako wspólnicy ze swej natury zarządzający spółką. Komandytariusze są natomiast, zgodnie z przepisami kodeksu, uprawnieni jedynie do wyrażania zgody na czynności wykraczające poza zakres czynności zwykłego zarządu. W umowie spółki można jednakże i komandytariuszy uprawnić do prowadzenia spraw spółki, czy też do podejmowania czynności w określonych sytuacjach, czy w określonym zakresie. W jednym z wariantów wzoru umowy wskazaliśmy przykładowo, że uprawnionym do prowadzenia spraw spółki jest zarówno komplementariusz, jak i komandytariusz, z tym zastrzeżeniem, że ten ostatni jedynie w związku z koniecznością podjęcia tzw. nagłej czynności w celu uchronienia spółki przed szkodą.

W praktyce zasadne jest powierzenie komandytariuszom prowadzenia spraw w spółce, w której jedynym komplementariuszem jest przykładowo spółka z ograniczoną działalnością, której wspólnikami są właśnie komandytariusze. Wówczas komandytariusz posiada takie same uprawnienia co komplementariusz, może być zatem pozbawiony prawa do prowadzenia spraw spółki jedynie przez zmianę umowy albo z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. Warto przy tym pamiętać, że komandytariusz, który jednak nie ma prawa prowadzenia spraw spółki i nie ma prawa jej reprezentacji nie jest zobowiązany do lojalności wobec spółki i nie ma obowiązku powstrzymywania się przed działalnością konkurencyjną (wystarczy jednak, że jedno z tych uprawnień zostanie mu przyznane wówczas ciążą nam nim takie same obowiązki nie działania na szkodę spółki jak i na komplementariuszach). Zasada ta ma jednak dyspozytywny charakter, a zatem w umowie spółki można (a w naszym odczuciu warto) zawrzeć postanowienia, które włożą obowiązek lojalnego zachowania wobec spółki oraz powstrzymywania się od prowadzenia wobec niekonkurencyjnej działalności na komandytariuszy, nawet tych pozbawionych prawa reprezentacji lub prowadzenia spraw spółki. W tym jednak przypadku zakaz konkurencji powinien być łagodniejszy, gdyż komandytariusz angażuje się w spółkę wówczas przede wszystkim kapitałowo.

Wracając do kwestii możliwości wyłączenia komplementariuszy od prowadzenia spraw spółki, to w tym miejscu należy odnieść się do zasady obowiązującej w spółce jawnej (zgodnie z odesłaniem kodeksowym zawartym w art. 103 k.s.h.), że nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników (w naszym przypadku – komplementariuszy). Dyskusyjne jest zatem, czy umowa spółki może wyłączyć wszystkich komplementariuszy od prowadzenia spraw spółki, jeśli powierza do uprawnienie tylko komandytariuszom. Uznając, że komandytariusz nie jest osobą trzecią w rozumieniu powyższego przepisu, wyłączenie wszystkich komplementariuszy od prowadzenia spraw spółki jest dopuszczalne. Przyjęcie takiego rozwiązania jest oczywiście zależne od składu osobowego spółki. Trudno bowiem sobie wyobrazić, że przykładowo osoby fizyczne będące wspólnikami spółki ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki są jednocześnie całkowicie pozbawione wpływu na jej funkcjonowanie.

Gdy w składzie osobowym spółki znajduje się wyjątkowo wielu komandytariuszy i mają oni rozstrzygać w kwestiach przekraczających zwykły zarząd może zostać przeprowadzone zebranie komandytariuszy całego ich składu. Przykładowo 20 komandytariuszy, którzy posiadają równe prawa ma zdecydować o inwestycji w postaci jednorazowego zaciągnięcia zobowiązania na nabycie składników majątkowych przekraczających 100 tysięcy złotych. Można wówczas w umowie zapisać, że rozstrzygnięcia będą zapadać przykładowo większością 2/3 głosów bądź wszystkich komandytariuszy bądź komandytariuszy obecnych na zebraniu. Można zapisać, że powyższe głosowanie wymaga, aby projekt rozstrzygnięcia, czy też uchwały został doręczony wszystkim komandytariuszom lub pewnej, minimalnej liczbie komandytariuszy.

W umowie spółki można również zapisać, że decyzje podejmowane przykładowo przez komplementariuszy (działających jako zarząd, czyli kolegialnie) mogą zapadać w formie postanowień w tzw. trybie obiegowym, tj. pisemnym. Wówczas, jeśli do podjęcia określonej uchwały potrzebna jest większość głosów, postanowienie zapadnie, gdy pod postanowieniem podpisze się wymagana większość komplementariuszy.

Powrót do dokumentu