Uwaga #11: Rodzaje akcji - paragraf 6

Umowa spółki akcyjnej

Zgodnie z art. 334 ksh akcje mogą być imienne lub na okaziciela. O tym czy w spółce są akcje imienne, czy na okaziciela albo też oba rodzaje akcji, decyduje statut spółki. Akcje imienne zawierają oznaczenie osoby akcjonariusza. Natomiast akcje na okaziciela są akcjami bezimiennymi (bezosobowymi), nie zawierającymi w swojej treści oznaczenia osoby uprawnionej. W związku z tym osobą uprawnioną do realizacji inkorporowanych praw w akcji na okaziciela jest każdoczesny posiadacz akcji. Zbycie akcji na okaziciela następuje przez wręczenie dokumentu akcyjnego, przeniesienie własności akcji i rozliczenie się między stronami bez konieczności zawierania umowy w formie pisemnej.

Zamiana akcji imiennych na akcje na okaziciela albo odwrotnie może być dokonana na żądanie akcjonariusza, jeżeli ustawa lub statut nie stanowi inaczej. Statut spółki może także ograniczyć uprawnienie do zamiany akcji oraz ograniczyć wydawanie akcji tylko w jednej postaci.

Kodeks spółek handlowych reguluje sytuacje, w których mogą być wydawane tylko akcje imienne: 

a) w przypadku akcji uprzywilejowanych (art. 351 § 1 ksh) 

b) w przypadku akcji obciążonych obowiązkiem powtarzających się świadczeń niepieniężnych (art. 356 ksh) 

 

Z drugiej strony tylko zbycie akcji imiennych może podlegać statutowemu ograniczeniu.

Z akcją imienną może być związany obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych, osobistych, zawodowych lub zapewnienia dostaw produktów czy usług. Wówczas takie akcje mogą być zbywane tylko za zgodą spółki, a spółka może odmówić zgody jedynie z ważnych powodów, bez obowiązku wskazywania nowego nabywcy. Zbycie takich akcji bez zgody spółki jest bezskuteczne.

Obowiązek wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych powinien zostać wskazany w statucie spółki akcyjnej pod rygorem bezskuteczności takiego postanowienia wobec spółki. Także na samym dokumencie akcji imiennej należy wskazać postanowienia statutu o związanych z akcją obowiązkach wobec wspólnika.

Z powyższego wynika, iż niedopuszczalne jest zarówno powiązanie z akcjami imiennymi obowiązku świadczeń pieniężnych, jak i nałożenie obowiązku świadczeń niepieniężnych na akcje na okaziciela, nawet na mocy postanowień statutu.

Zgodnie z art. 335 ksh dokumenty akcji na okaziciela nie mogą być wydawane przed pełną wpłatą. Na dowód częściowej wpłaty czyli niepełnego wniesienia wkładu wydaje się imienne świadectwa tymczasowe. Natomiast akcje imienne mogą być wydawane przed pełnym opłaceniem.