Uwaga #5: Uprawnienia Zleceniobiorcy, tajemnica zawodowa, odpowiedzialność - paragraf 12

Umowa o usługi księgowo rachunkowe

Zapis jest istotny zwłaszcza z punktu widzenia powierzenia usług rachunkowych osobie (podmiotowi, jednostce), która nie trudni się zawodowo tego rodzaju czynnościami. Tylko w tym ostatnim przypadku zastosowanie znajdują przepisy odnośnie tajemnicy zawodowej (doradcy podatkowego, odpowiednio biegłego rewidenta, radcy prawnego, czy adwokata). Biuro rachunkowe, które zawodowo, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, trudni się świadczeniem usług księgowych, zobowiązane jest posiadać stosowne uprawnienia. Obecnie biuro rachunkowe prowadzić mogą jedynie: doradca podatkowy, biegły rewident, adwokat, radca prawny, osoba posiadająca wpis na listę osób uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, podmioty (np. spółki) z udziałem w.w.

Zlecenie prowadzenia ksiąg do biura rachunkowego, które nie posiada stosownych uprawnień, skutkuje odpowiedzialnością karno-skarbową przedsiębiorcy (art. 77 pkt 1 i art. 79 pkt 6 i 7 ustawy o rachunkowości).

Wobec tego zatem, że księgowi nie posiadający uprawnień doradcy podatkowego nie mają obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej, należy ją nałożyć odrębnie w umowie.

Naruszenie przepisów o rachunkowości lub przepisów prawa podatkowego często powoduje powstanie szkody u klienta biura i zarazem wystąpienie odpowiedzialności cywilnej podmiotu uprawnionego do wykonywania działalności usługowej w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ustawa o rachunkowości nakłada na takie podmioty obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością, obejmującą swym zakresem:
- prowadzenie ksiąg rachunkowych,
- wykonywanie czynności doradztwa podatkowego, do wykonywania których są uprawnione zgodnie z odrębnymi przepisami.
W trakcie wykonywania działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych mogą wystąpić zdarzenia powodujące powstanie odpowiedzialności po stronie osoby wykonującej taką działalność. Odpowiedzialność taka może mieć charakter odpowiedzialności karnej, karno-skarbowej, a często przybiera charakter odpowiedzialności cywilnej.

Podmioty wykonujące działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych mogą wykonywać również niektóre czynności z zakresu doradztwa podatkowego (prowadzenie w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych, sporządzanie zeznań i deklaracji podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie) – osoby wykonujące te czynności mogą podlegać przepisom ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz.U.2017.648 art. 95), dalej – k.k.s. (m.in. w zakresie naruszeń obowiązków dotyczących prowadzenia ksiąg podatkowych, składania deklaracji podatkowych).

Osoby te będą wówczas odpowiadać z art. 9 § 3 k.k.s., zgodnie z którym za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada także ten, kto na podstawie umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną.