Uwaga #9: Odpowiedzialność sprzedawcy za wadę fizyczną lub prawną rzeczy - paragraf 7

Umowa o sprzedaż i dostarczenie produktów dla sklepu internetowego

Na wstępie należy zaznaczyć, iż w stosunkach miedzy przedsiębiorcami, dla których wzór umowy został dedykowany, istnieje znacznie szersza możliwość modyfikacji odpowiedzialności za wady rzeczy. Konstruując postanowienia umowne należy pamiętać, iż przepisy kodeksu cywilnego dotyczące rękojmi za wady dopuszczają sytuację, w której strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć (art.558 k.c.). Dla przykładu, strony będące przedsiębiorcami mogą nawet postanowić, że sprzedawca w ogóle nie ponosi odpowiedzialności za wady (patrz: wersja B §7 wzoru Umowy). Wyłączenie odpowiedzialności nie dotyczy jednak sytuacji, w której sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym. Mogą też skrócić lub przedłużyć termin odpowiedzialności sprzedawcy za wady w stosunku od określonego k.c. (np. 6 miesięcy rok, 3 lata). Zgodnie bowiem z art. 569 § 1 k.c. Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości - przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jeżeli kupującym jest konsument a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu. Strony mogą także postanowić, że sprzedawca ponosi odpowiedzialność za sytuacje, za które na mocy k.c. zasadniczo nie ponosiłby odpowiedzialności.

Przepis art. 5561 § 1 k.c. definiuje pojęcie „wady fizycznej” rzeczy, która rozumiana jest jako niezgodność towaru z umową. I tak, rzecz jest niezgodna z umową, w szczególności:

  1. gdy nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
  2. gdy nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
  3. gdy nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
  4. gdy została kupującemu wydana w stanie niezupełnym;
  5. w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy (art. 5561 1 i 3 k.c.).

Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy została ograniczona do tych wad, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego (art. 559 k.c.).

Uprawnienia kupującego z tytułu rękojmi według nowych zasad są następujące:

  1. żądanie wymiany rzeczy na wolną od wad (art. 561 § 1 k.c.); albo
  2. żądanie usunięcia wady (art. 561 § 1 k.c.);

Jeżeli kupującym jest przedsiębiorca, sprzedawca może odmówić wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady także wtedy, gdy koszty zadośćuczynienia temu obowiązkowi przewyższają cenę rzeczy sprzedanej. Jeżeli rzecz wadliwa została zamontowana, kupujący może żądać od sprzedawcy demontażu i ponownego zamontowania po dokonaniu wymiany na wolną od wad lub usunięciu wady. W razie niewykonania tego obowiązku przez sprzedawcę kupujący jest upoważniony do dokonania tych czynności na koszt i niebezpieczeństwo sprzedawcy. Sprzedawca może jednak odmówić demontażu i ponownego zamontowania, jeżeli koszt tych czynności przewyższa cenę rzeczy sprzedanej.

W wypadkach opisanych powyżej, sprzedawca ponosi koszty wymiany lub naprawy rzeczy, w tym koszty demontażu i dostarczenia rzeczy, robocizny, materiałów oraz ponownego zamontowania i uruchomienia – chyba że jest on uprawniony do odmowy wymiany lub naprawy rzeczy lub jej demontażu i ponownego montażu (art. 5613 k.c.).

  1. złożenie oświadczenia o obniżeniu ceny – w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady (art. 560 § 1 i 3 k.c.); albo
  2. złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy, które nie przysługuje jednak kupującemu, jeżeli wada jest nieistotna(art. 560 § 1 i 4 k.c.)

Uprawnienia kupującego wskazane w pkt 3 i 4 powyżej nie będą jednak mogły być zrealizowane, jeżeli sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na rzecz wolną od wad lub usunie wadę (w poprzednim stanie prawnym takie działania sprzedawcy mogły udaremnić jedynie odstąpienie kupującego od umowy). Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady (art. 560 § 1 k.c.).

Roszczenie o usunięcie wady lub o wymianę rzeczy na wolną od wad przedawnia się z upływem roku od dnia stwierdzenia wady; w tym terminie kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo o obniżeniu ceny z powodu wad rzeczy (art. 568 § 2 i 3 k.c.).

Więcej o tym przeczytasz – patrz:

1) Nowa ustawa o prawach konsumenta - część dziesiąta

2) Nowa ustawa o prawach konsumenta - część dziewiąta

3) Nowa ustawa o prawach konsumenta - część ósma

4) Nowa ustawa o prawach konsumenta - część siódma

5) Nowa ustawa o prawach konsumenta - część szósta