Uwaga #1: Istota umowy - wstęp Umowa barterowa - mikroPorady.pl

Umowa barteru nie posiada definicji w Kodeksie cywilny. Jest tzw. umową nienazwaną. Zgodnie z art. 353¹ k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W tym przypadku co do zasady świadczenia muszą być wzajemne, ekwiwalentne, co do wartości, aby po jednej ze stron nie powstał dochód z nieodpłatnego świadczenia (patrz U4).

Istotą barteru jest wymiana, bez pośrednictwa pieniądza, polegająca na wymianie jednego towaru (usługi) na drugi. Każda ze stron jest równocześnie nabywcą i zbywcą.

Umowa barteru ma charakter mieszany. Do umowy tej mają zastosowanie przepisy umowy zamiany (art. 603-604 k.c.), sprzedaży (art. 535-602 k.c.) oraz potrącenia (art. 498-505 k.c.). Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Barter odróżnia się od zamiany istotnie tym, że stanowi równoważącą się wartościowo wymianę towaru na towar, usługi na usługę, towaru na usługę albo usługi na towar. Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Natomiast gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Barter stanowi tzw. bezgotówkową wzajemną sprzedaż, w ramach której wynagrodzenie stron (będących równocześnie sprzedawcą i nabywcą, wierzycielem i dłużnikiem) określone jest w naturze, z równoczesnym potrąceniem należności. Równocześnie sprzedaży rzeczy towarzyszy potrącenie (kompensata) wzajemnych zobowiązań.

Pomimo, że umowa barteru nie stanowi umowy nazwanej i nie posiada definicji w kodeksie cywilnym, tak jak w przypadku innych umów, zastosowanie do niej znajdują zasady ogólne zawierania umów. Umowa barteru powinna zawierać przynajmniej: wskazanie daty i miejsca jej zawarcia, dokładne oznaczenie stron zawierających umowę ze wskazaniem osób uprawnionych do ich reprezentowania, podstawę umocowania tych osób (członkostwo w zarządzie, status prokurenta lub pełnomocnika). Zasadne jest, aby terminy i pojęcia użyte w treści umowy były zdefiniowane przez strony (względnie stanowiły załączniki), co pozwoli uniknąć w przyszłości ewentualnych sporów, co do ich znaczenia, czy związanych z interpretacją postanowień umownych (art. 60 i art. 65 k.c.).

Powrót do dokumentu