1. Wzajemna zależność przy realizacji zadań.
To główny czynnik generujący konflikt. Zależność ta jest określona jest przez stopień, w jakim dane jednostki organizacyjne są od siebie uzależnione w zakresie pomocy, informacji, świadczenia usług i innych działań koordynujących.
2. Asymetrie związane z zadaniami.
Brak symetrii zależności między grupami powoduje obniżenie motywacji do działania i sprzyja powstawaniu konfliktów miedzy jednostkami uzależnionymi od siebie.
3. Zależność miedzy kryteriami oceny a nagrodami.
Jeśli współpracujące jednostki są odpowiedzialne każda za inną stronę dylematu związanego z realizacją zadań i jeśli system oceny i nagród stosowany przez kierownictwo zaostrza i podkreśla te różnice, staje się to przyczyna konfliktu organizacyjnego.
4. Zróżnicowanie w organizacji.
W ramach jednej organizacji poszczególne jednostki organizacyjne mogą różnić się między sobą stopniem ustrukturalizowania działalności, orientacją jej członków co do relacji z otoczeniem, zróżnicowanym stosunkiem do ludzi różną perspektywę czasową działań. Zróżnicowanie takie utrudnia integrację.
5. Niezadowolenie z roli.
Może ono wynikać z błędów popełnionych przy tworzeniu zakresów czynności, kompetencji, uprawnień, odpowiedzialności, jak i z indywidualnych aspiracji i cech osobowościowych członków organizacji. Niezadowolenie z roli wzmacnia poczucie niepewności i skłania jednostkę do działań zaczepnych, które mają na celu poprawienie jej statusu.
6. Niepewność.
Niejednoznaczność kryteriów oceny, niejasność zasad rozdziału zadań i nagród rodzi niepewność, która jest czynnikiem stwarzającym napięcie, frustracje i konflikt.
7. Zależność od wspólnych zasobów.
Jeśli dwie jednostki organizacyjne są uzależnione od wspólnej puli rzadkich zasobów, a mają wspólne zadania, powstają sytuacje o cechach konfliktu.
8. Przeszkody w porozumiewaniu się.
Mogą one wynikać z niewiedzy o celach i warunkach działania jednostki współpracującej; z błędnego funkcjonowania kanałów informacyjnych i trudności zewnętrznych. Brak porozumienia jest czynnikiem utrudniającym współpracę i wzmacniającym konflikt.
9. Umiejętności i cechy osobowościowe. Prawdopodobieństwo powstania konfliktu zwiększa niezgodność w zakresie pochodzenia społecznego, wykształcenia, akceptowanych wzorów i wartości, różnice w osobistym statucie poszczególnych uczestników organizacji.
10. Prawo do domagania się tego, czego chcemy (wraz ze zrozumieniem, że druga strona może powiedzieć „nie”).
11. Prawo do własnego zdania, uczuć i emocji oraz odpowiedzialnego (nie naruszającego elementarnych norm społecznych.
Opracowanie: dr Bogusław Feder
