Uwaga #2: Prawa i obowiązki stron - wstęp Umowa komisu (wersja podstawowa) - mikroPorady.pl

Prawa i obowiązki komisanta:

komisant powinien wydać komitentowi wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, w szczególności powinien przelać na niego wierzytelności, które nabył na jego rachunek. Natomiast przy komisie kupna ma on obowiązek przeniesienia własności nabytej rzeczy ruchomej na komitenta. Komisant powinien wydać wszelkie prawa majątkowe i inne korzyści, jakie uzyskał przy sprzedaży komisowej;
jeżeli komisant zawarł umowę na warunkach korzystniejszych od warunków oznaczonych przez komitenta, uzyskana korzyść należy się komitentowi;
jeżeli komisant nabył rzecz za cenę wyższą od ceny oznaczonej przez komitenta, komitent może niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o wykonaniu zlecenia oświadczyć, że nie uznaje czynności za dokonaną na jego rachunek; brak takiego oświadczenia jest jednoznaczny z wyrażeniem zgody na wyższą cenę;
komitent nie może żądać zapłacenia różnicy ceny ani odmówić zgody na wyższą cenę, jeżeli zlecenie nie mogło być wykonane po cenie oznaczonej, a zawarcie umowy uchroniło komitenta od szkody;
jeżeli rzecz jest narażona na zepsucie, a nie można czekać na zarządzenie komitenta, komisant jest uprawniony, a gdy wymaga tego interes komitenta - zobowiązany sprzedać rzecz z zachowaniem należytej staranności. O dokonaniu sprzedaży obowiązany jest zawiadomić niezwłocznie komitenta;
komisant nie ponosi odpowiedzialności za ukryte wady fizyczne rzeczy, jak również za jej wady prawne, jeżeli przed zawarciem umowy podał to do wiadomości kupującego. Jednakże wyłączenie odpowiedzialności nie dotyczy wad rzeczy, o których komisant wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć (art. 770 kc). Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego (wyrok SN z dnia 18 lipca 2000 roku, sygnatura IV CKN 81/00, OSNC 2001/1/14) komisant prowadzący handel używanymi samochodami może skutecznie powołać się na umowne wyłączenie odpowiedzialności za wadę prawną sprzedawanego samochodu wtedy, gdy sprawdzenie autentyczności numerów i dokumentacji samochodu przyjmowanego do sprzedaży komisowej odbyło się z zachowaniem staranności. Ponadto komisant prowadzący przedsiębiorstwo komisu samochodowego nie może bronić się wyłączeniem odpowiedzialności za wady fizyczne i prawne rzeczy, jeżeli sfałszowanie oznaczeń numerowych skradzionego i oddanego mu do sprzedaży samochodu było widoczne dla profesjonalisty bez badań specjalistycznych (wyrok SN z dnia 15 maja1997 roku, sygnatura II CKN 168/97, OSNC 1997/10/158). Do wyłączenia odpowiedzialności komisanta za ukryte wady sprzedanej rzeczy nie wystarcza umieszczenie w lokalu sklepowym odpowiedniego ogłoszenia. Skutek taki może mieć jedynie podanie do wiadomości kupującego, że komisant wyłącza swoją odpowiedzialność za takie wady , tzn. skierowanie odpowiedniego oświadczenia wprost do kupującego. Gdy chodzi o przedmioty o szczególnej wartości, dalsza przesłanka wyłączenia odpowiedzialności komisanta za wady ukryte sprzedanej rzeczy, polegająca na tym, że komisant o wadzie nie wiedział i nie mógł z łatwością o niej się dowiedzieć, jest spełniona wtedy, gdy komisant zbadał dostarczony mu przedmiot z udziałem specjalisty. Powołanie się na wyniki badania dostarczone przez osobę, która cenny przedmiot oddała do sprzedaży, jest z tego punktu widzenia niewystarczające. Nie stanowi wady ukrytej, za którą komisant może wyłączyć swą odpowiedzialność, okoliczność, że kupującemu wydano inną rzecz aniżeli umówiony przedmiot transakcji, np. falsyfikat zamiast oryginału (perły sztuczne zamiast naturalnych). Wyłączenie przez to odpowiedzialności komisanta za tego rodzaju "wadę ukrytą" nie jest dopuszczalne (wyrok SN z dnia 18 listopada 1983 roku, sygnatura I CR 336/83, OSNC 1984/9/15);
komisant bez zgody komitenta nie może udzielić osobie trzeciej kredytu (przy sprzedaży), bądź zaliczki (przy kupnie). Komisant, który to uczyni działa na własne ryzyko;
komisant nabywa roszczenie o zapłatę prowizji z chwilą, gdy komitent otrzymał rzecz albo cenę. Jeżeli umowa ma być wykonywana częściami, komisant nabywa roszczenie o prowizję w miarę wykonywania umowy. Komisant może żądać prowizji także wtedy, gdy umowa nie została wykonana z przyczyn dotyczących komitenta;
komisant sprawowuje pieczę nad powierzonym mu mieniem komisowym, które powinno być zachowane w stanie nie pogorszonym;
komisant ma prawo otrzymania, które najczęściej ma formę prowizyjną;
komisant posiada ustawowe prawo zastawu na rzeczach stanowiących przedmiot komisu, dopóki rzeczy te znajdują się u niego lub u osoby, która je dzierży w jego imieniu, albo dopóki może nimi rozporządzać za pomocą dokumentów.

2. Prawa i obowiązki komitenta:

otrzymanie korzyści uzyskanych przez komisanta przy wykonaniu umowy kupna lub sprzedaży komisowej;
otrzymanie korzyści przy zawarciu umów korzystniejszych dla komitenta;
prawo do nieuznania czynności za dokonaną na jego rachunek (oświadczenie), jeżeli komisant nabył rzecz za cenę wyższą od ceny oznaczonej przez komitenta;
komitent jest zobowiązany po wykonaniu zlecenia komisowego do zapłacenia określonej w umowie prowizji, będącej wynagrodzeniem komisanta.

Ekwiwalentem powinności komisanta i jednocześnie świadczeniem wzajemnym komitenta jest zapłata prowizji stanowiącej wynagrodzenie na wykonaną przez komisanta usługę.

Powrót do dokumentu