Uwaga #3: Umowa komisu (uwagi ogólne) - wstęp Umowa komisu (podstawowa - sprzedaż) - mikroPorady.pl

Umowa komisu jest jedną z umów cywilnoprawnych, na podstawie której przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym. Istotą umowy komisu jest sprzedaż lub kupno rzeczy ruchomej na rachunek komitenta, lecz w imieniu własnym. Czynności dokonywane są z bezpośrednim skutkiem dla zleceniodawcy (komitenta).

Stronami umowy komisu są: dający zlecenie, zwany komitentem oraz przyjmujący zlecenie, zwany komisantem. Komitentem może być każda osoba korzystająca z usług komisanta, osoba fizyczna, osoba prawna oraz podmioty mające zdolność prawną. Zgodnie z zasadami przyjętymi w k.c. (art. 1), nie mogą nimi być jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Komisantem mogą być również osoby fizyczne i prawne, które prowadzą swoje przedsiębiorstwo, a ich działalność polega na kupnie lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek komitenta, lecz w imieniu własnym. Z tych przyczyn umowa komisu należy do tzw. umów kwalifikowanych.

Co istotne, umowa komisu w przeciwieństwie do wielu zleceń nie daje komisantowi pełnomocnictwa do występowania w imieniu komitenta. Komisant, mimo że działa na rachunek zleceniodawcy (komitenta), to jednak zawsze występuje w imieniu własnym. Transakcji komisowej (kupna lub sprzedaży rzeczy) komisant dokonuje więc we własnym imieniu - jako strona takiej czynności. Przykładowo, osoba kupująca w komisie używany samochód nabywa go od osoby prowadzącej to przedsiębiorstwo, a nie od poprzedniego właściciela (komitenta).

W myśl umowy komisu komisant, nie będąc nigdy właścicielem rzeczy ani pieniędzy, dokonuje czynności jako niewłaściciel na podstawie uprawnienia wynikającego z umownego upoważnienia komitenta. Natomiast jeśli komisant chce od nas kupić rzecz np. samochód i oferuje gotówkę od ręki, to nie jest to umowa komisu, tylko klasyczna umowa kupna sprzedaży. Inne są wtedy skutki, inne prawa i obowiązki stron. W komisie oddajemy rzecz w obce ręce, ale ona nadal stanowi naszą własność.

Umowa komisu jest bardzo podobna do umowy agencyjnej, jak również do umowy zlecenia. Podstawową różnicą między umową agencyjna jest to, że komisant zawiera umowę sprzedaży z osobą trzecią w imieniu własnym, ale na rachunek komitenta. Natomiast różnicą między umową komisu a umową zlecenia jest różnica przedmiotowa. Przedmiotem umowy komisu może być dokonanie zawarcia umowy sprzedaży, która może dotyczyć tylko rzeczy ruchomych. Tak więc zlecenie innej osobie zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości będzie umową zlecenia, a nie umową komisu.

Podstawa prawna: Art. 765 - 773 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.2020.1740 t.j.). Zgodnie z Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 sierpnia 1995 r. (I ACr 169/95, OSA 1996, nr 10, poz. 49), przy sprzedaży komisowej umowa dochodzi do skutku między nabywcą a komisantem działającym w imieniu własnym, nie zaś w imieniu komitenta.

Powrót do dokumentu