Komentarz #10: Komentarz i Orzeczenie 4 - punkt 9.Zastrzeżenie prawa własności Towarów

Regulamin sprzedaży

Zgodnie z art. 589 k.c. jeżeli sprzedawca zastrzegł sobie własność sprzedanej rzeczy ruchomej aż do uiszczenia ceny, poczytuje się w razie wątpliwości, że przeniesienie własności rzeczy nastąpiło pod warunkiem zawieszającym.

Powyższe oznacza, że cywilistycznie rozumiana własność danej rzeczy przechodzi na nabywcę po ziszczeniu się warunku zawieszającego, czyli konkretnie zapłaty całości ceny. Zgodnie z tezą wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 marca 2015 r., VI ACa 577/14; w świetle art. 589 KC skutkiem zastrzeżenia warunku zawieszającego jest pozostanie, do czasu wystąpienia zdarzenia przyszłego i niepewnego, prawa własności rzeczy sprzedanej przy sprzedawcy. Celem zastrzeżenia prawa własności jest zabezpieczenie wierzytelności sprzedawcy o zapłatę ceny. Wierzyciel zmierza w ten sposób do ochrony swoich interesów wyrażających się chęcią zapewnienia sobie ekwiwalentu za zbyte prawo.

Trzeba tu wyraźnie wskazać, że w stosunku do sprzedaży usług zastrzeżenie powyższe nie będzie wywierało skutków prawnych w postaci zastrzeżenia prawa własności, gdyż nie ma jej przedmiotu, czyli rzeczy. Nie można domagać się zwrotu już wykonanej usługi np. załadunku towaru na samochód czy transportu towarów. Umowa kupna-sprzedaży nie jest co do zasady umową warunkową, warunek dotyczy jedynie przejścia własności danej rzeczy. Po ziszczeniu się warunku (zapłaty ceny) kupujący, który aż do tego momentu jest tylko zwykłym posiadaczem zależnym, przy założeniu że rzecz została mu wydana, automatycznie uzyskuje prawo własności. Jeżeli natomiast kupujący określonej w umowie ceny nie uiści, czyli popadnie w zwłokę, co do zasady – traci podstawę posiadania rzeczy. W takiej sytuacji sprzedający może taki towar odebrać, nie ciąży na nim wówczas obowiązek złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

W art. 560 § 1 KC regulującym uprawnienia kupującego z tytułu rękojmi posłużono się zwrotem "rzecz sprzedana". Skoro warunkiem wykonania uprawnień z tytułu rękojmi nie jest nabycie przez kupującego własności rzeczy, zastrzeżenie własności sprzedanej rzeczy do momentu uiszczenia ceny nie uniemożliwia kupującemu wykonania uprawnień z tytułu rękojmi (art. 560 § 1 KC).

Powrót do dokumentu