Uwaga #8: Zmiana miejsca i/lub sposobu przechowania - paragraf 2 Umowa przechowania - wersja podstawowa - mikroPorady.pl

Przechowawca co do zasady, powinien przechowywać rzecz, w miejscu i w sposób, do którego się zobowiązał w umowie. W trakcie jej wykonywania mogą jednak zajść pewne szczególne okoliczności, niezależne od Przechowawcy, które zmuszą go do zmiany miejsca i sposobu przechowania powyższego przedmiotu. Wówczas zmiany te wymagać będą zgody Składającego (wyrażonej w dowolnej formie). Strony mogą również się umówić (w celu zmniejszenia formalności), że jeśli Składający nie złoży sprzeciwu wobec zawiadomienia Przechowawcy o zmianie miejsca i sposobu przechowania - milczenie Składającego będzie traktowane jako zgoda. Takie postanowienie umowne należy uznać za zgodne z zasadą swobody umów, a także z przepisami bezwzględnie obowiązującymi, jakim w tym przypadku będzie art. 838 k.c.

Zgodnie z tym przepisem, „Przechowawca jest uprawniony, a nawet obowiązany zmienić określone w umowie miejsce i sposób przechowania rzeczy, jeżeli okaże się to konieczne dla jej ochrony przed utratą lub uszkodzeniem. Jeżeli uprzednie uzyskanie zgody składającego jest możliwe, przechowawca powinien ją uzyskać przed dokonaniem zmiany”.

Co do zasady zatem Przechowawca może, a nawet musi! zawsze zmienić miejsce i sposób przechowania, w razie zaistnienia nadzwyczajnych, szczególnych okoliczności, które grożą utratą lub uszkodzeniem rzeczy. Jeśli nie będzie mógł uzyskać zgody Składającego, bo nie będzie z nim kontaktu wówczas powinien zachować się tak, by rzecz zachować w stanie nienaruszonym. Nie będzie mu można czynić zarzutu złamania umowy (jeśli w tym aspekcie umowa milczała), gdyż postąpił zgodnie z przepisami k.c. Jeśli natomiast Składający wyraźnie sprzeciwi się zmianie miejsca i sposobu przechowania, a spowoduje to uszkodzenie, albo utratę rzeczy wówczas Przechowawca odpowiedzialności za to nie będzie ponosił. Na marginesie należy dodać, że strony mogą się umówić, że zmiana miejsca i sposobu będzie możliwa nie tylko w sytuacji szczególnych okoliczności, ale przykładowo periodycznie, po upływie okresu wskazanego w umowie przez strony.

Odpowiedzialność przechowawcy za przedmiot przechowania.

A) Przechowawca powinien wykonywać umowę przechowania zgodnie z jej zapisami i z tzw. „należytą starannością”. Jeśli przechowawca jest przedsiębiorcą wówczas wymaga się od niego tzw. „szczególnej staranności”, czyli wynikającej z zawodowego charakteru prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności. Oznacza to, że jeśli przechowawca będzie postępował zgodnie z zapisami umowy i w sposób profesjonalny wówczas nie będzie odpowiadał za utratę lub uszkodzenie rzeczy.

B) W razie niewykonania umowy bądź nienależytego wykonania umowy, przez co należy rozumieć również niedochowanie należytej staranności (bądź szczególnej staranności) Przechowawca odpowiada wobec Składającego za szkodę, która powstała z jego (Przechowawcy) winy. Przez niewykonanie umowy można by np. rozumieć nieprzyjęcie na przechowanie określonego przedmiotu albo przechowywanie (od samego początku obowiązywania umowy) w innym miejscu niż było umówione.

C) Złamanie niektórych przepisów Kodeksu cywilnego może jednakże skutkować odpowiedzialnością Przechowawcy za zdarzenia, które powstały nie z jego winy. Kodeks wskazuje na trzy takie przypadki:

- używanie rzeczy albo

- zmienianie miejsca lub sposobu przechowania albo

- oddanie rzeczy na przechowanie innej osobie bez zgody składającego i bez koniecznej potrzeby.

Wówczas Przechowawca będzie odpowiedzialny także za przypadkową utratę lub uszkodzenie rzeczy, które by w przeciwnym razie nie nastąpiło (art. 471 k.c.). Pamiętać należy, że muszą jednakże nastąpić łącznie trzy przesłanki – jedno z zachowań opisane w podpunktach oraz brak zgody Składającego na takie zachowanie, a także brak koniecznej potrzeby do podjęcia określonej czynności, np. używania rzeczy.

Jeśli zatem Przechowawca nie będzie podejmował próby uzyskania zgody Składającego (albo tak jak w naszym wzorze nie zawiadomi Składającego) albo postąpi wbrew jego woli (tj. w razie jego wyraźnego sprzeciwu albo wyraźnym stwierdzeniu o braku zgody) to wówczas będzie odpowiadał również za tzw. przypadkową utratę rzeczy, czyli np. za kradzież przedmiotu.

Powrót do dokumentu