Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

	W
Wspólnik w spółce jawnej	Wspólnik w spółce jawnej, a więc w spółce uregulowanej w k.s.h, stanowiącej jedną ze spółek osobowych, ma zupełnie inną pozycję, a więc uprawnienia i obowiązki, niż choćby w innych spółkch osobowych, takich jak na przykład komandytowa lub konandytowo – akcyjna, jak też zupełnie inne niż wspólnik w jakiejkolwiek spółce kapitałowej. Tak też jest w większości spółek w porządkach prawnych w UE. Spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod wałsną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Istotą spółki jawnej jest to, iż nie jest osobą prawną, ale posiada zdolność prawną. Oznacza to, że pod imieniem spółki, a więc firmą, mogą być zaciągane zobowiązania. To właśnie przede wszystkim należy do uprawnień, co do zasady, wspólników spółki w ramach reprezentacji. Dla zawarcia umowy spółki jawnej kodeks społek handlowych przewiduje formę pisemną pod rygorem nieważności. Wspólnikiem spółki jawnej może być osoba fizyczna, osoba prawna (np. spółka z o.o., spółka akcyjna) lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, czyli tzw. ułomna osoba prawna (np. spółka jawna, spółka komandytowa). Wspólnikiem spółki jawnej nie może być natomiast wspólnik spółki cywilnej, gdyż spółka cywilna jest umową zobowiązującą. Wspólnikiem spółki jawnej może być wspólnik spółki cywilnej. Nadto, należy pamiętać, że spółka jawna nie może być spółką jednoosobową. Zgodnie z art. 22 § 2 k.s.h., każdy wspólnik spółki jawnej odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidatnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Jednakże, wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika). Odpowiedzialność ta ma charakter osobisty, nieograniczony, solidarny ze spółką i z pozostałymi wspólnikami. Odpowiedzialność solidarna oznacza, że dłużnicy (w tym przypadku spółka jawna oraz jej wspólnicy) są zobowiązani w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich podmiotów łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych. Na wspólnikach spółki jawnej ciąży obowiązek wniesienia wkładów do spółki. Oznaczenie wkładów wnoszonych do spółki przez każdego wspólnika oraz ich wartości stanowi element obligatoryjny umowy spółki. Trzeba pamiętać, iż na bazie początkowej wkładu następnie poprzez przyrost wartości spółki w drodze akumulowania zysku i przeznaczania na powiększanie jej zasobów (mienia) nastepuje przyrost wartości i już w postaci udziału stanowi wyznacznik udziału w majątku czystym spółki. Często też jest to, poprzez odpowiednie zapisy umowy, powiązane z partycypacją w zysku, gdyż umowa może rozstrzygać zarówno, iż zysk jest dzielony wedle umowy w odpowiednich proporcjach (procentowo), niezależnie od udziału, jak też, że będzie dzielony proporcjonalnie do wkładów, a więc tak, jak wkłady ukształtowały się na początku, może być tak, iż zarówno udział, jak i partycypacja w zyskach, będą rosły sukcesywnie i proporcjonalnie na początkowej bazie wkładów. Wspólnik spółki jawnej, każdy z nich samodzielnie, o ile nie stanowi inaczej umowa spółki, jest jednoosobowo „zarządem“ w takim rozumieniu, w jakim może reprezentować spółkę i prowadzić jej sprawy. Stosownie do art. 39 k.s.h., każdy wpsólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczajce zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed załatwieniem takiej sprawy, choćby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwił się jej przeprowadzeniu, wymagana jest uchwała wspólników. Nie jest to jednak jedyny model prowadzenia spraw spółki możliwy do przyjęcia przez wspólników. Ustawodawca dopuścił możliwość powierzenia prowadzenia spraw spółki jednemu lub kilku wspólnikom bądź na mocy umowy spółki, bądź na podstawie późniejszej uchwały wspólników. Pozstali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. Zabronione jest natomiast powierzenie prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników oraz umowne ograniczenie prawa wspólnika do osobistego zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki oraz umowne ograniczenie prawa do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki. Od prowadzenia spraw spółki należy odróżnić jej reprezentację. Zgodnie z art. 29 k.s.h. każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę, co dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Nie można ograniczyć prawa reprezentowania spółki ze skutkiem wobec osób trzecich. Takie ewentualne umowne ograniczenie będzie skuteczne tylko w stosunkach wewnętrznych, tj. między wspólnikami, a więc w tym zakresie wspólnik może odpowiadać tylko z tytułu naruszenia umowy spółki. Powołanie się na umowne pozbawienie prawa do reprezentacji nie będzie natomiast skuteczne w stosunkach z osobami trzecimi. Do ważnych ograniczeń nałożonych przez ustawodawcę na wspólnika spółki jawnej należy zakaz konkurencji wynikający z ciążącego na wspólnikach obowiązku wspierania i rozwijania spółki. Zgodnie z art. 56 k.s.h., wspólnik obowiązany jest powstrzymać się od wszelkiej działlaności sprzecznej z interesami spółki. Wspólnik nie może, bez wyraźnej lub domniemanej zgody pozostałych wspólników, zajmować się interesami konkurencyjnymi, w szczególności uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, partner, komplementariusz lub członek organu spółki. Wystąpienie wspólnika ze spółki lub przystąpienie nowego wspólnika do spółki zawsze wymaga zmiany umowy spółki. Należy pamiętać, że zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej. W zakresie przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej, istotne jest, że zgodnie z art. 10 k.s.h. ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Nadto, jest to możliwe tylko po uzyskaniu zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiąania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki. Warto wspomnieć, że rozwiązania przyjęte przez ustawodowcę przy regulacji sytuacji prawnej wspólnika w spółce jawnej są modelowe dla wszystkich spółek osobowych. Oznacza to, że jeżeli postanowienia dotyczące innych spółek osobowych nie stanowią inaczej, do wspólników pozostałych spółek osobowych stosuje się regulacje przyjęte dla spółki jawnej. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych, (t.j. Dz.U. z 2020 roku poz. 1526) Zobacz także: • Umowa spółki jawnej • Pełnomocnictwo i prokura w firmie

Wspólnik w spółce jawnej

Wspólnik w spółce jawnej, a więc w spółce uregulowanej w k.s.h, stanowiącej jedną ze spółek osobowych, ma zupełnie inną pozycję, a więc uprawnienia i obowiązki, niż choćby w innych spółkch osobowych, takich jak na przykład komandytowa lub konandytowo – akcyjna, jak też zupełnie inne niż wspólnik w jakiejkolwiek spółce kapitałowej. Tak też jest w większości spółek w porządkach prawnych w UE.

Spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod wałsną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Istotą spółki jawnej jest to, iż nie jest osobą prawną, ale posiada zdolność prawną. Oznacza to, że pod imieniem spółki, a więc firmą, mogą być zaciągane zobowiązania. To właśnie przede wszystkim należy do uprawnień, co do zasady, wspólników spółki w ramach reprezentacji. Dla zawarcia umowy spółki jawnej kodeks społek handlowych przewiduje formę pisemną pod rygorem nieważności.

Wspólnikiem spółki jawnej może być osoba fizyczna, osoba prawna (np. spółka z o.o., spółka akcyjna) lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, czyli tzw. ułomna osoba prawna (np. spółka jawna, spółka komandytowa). Wspólnikiem spółki jawnej nie może być natomiast wspólnik spółki cywilnej, gdyż spółka cywilna jest umową zobowiązującą. Wspólnikiem spółki jawnej może być wspólnik spółki cywilnej. Nadto, należy pamiętać, że spółka jawna nie może być spółką jednoosobową.

Zgodnie z art. 22 § 2 k.s.h., każdy wspólnik spółki jawnej odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidatnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Jednakże, wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika). Odpowiedzialność ta ma charakter osobisty, nieograniczony, solidarny ze spółką i z pozostałymi wspólnikami. Odpowiedzialność solidarna oznacza, że dłużnicy (w tym przypadku spółka jawna oraz jej wspólnicy) są zobowiązani w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich podmiotów łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych.

Na wspólnikach spółki jawnej ciąży obowiązek wniesienia wkładów do spółki. Oznaczenie wkładów wnoszonych do spółki przez każdego wspólnika oraz ich wartości stanowi element obligatoryjny umowy spółki. Trzeba pamiętać, iż na bazie początkowej wkładu następnie poprzez przyrost wartości spółki w drodze akumulowania zysku i przeznaczania na powiększanie jej zasobów (mienia) nastepuje przyrost wartości i już w postaci udziału stanowi wyznacznik udziału w majątku czystym spółki. Często też jest to, poprzez odpowiednie zapisy umowy, powiązane z partycypacją w zysku, gdyż umowa może rozstrzygać zarówno, iż zysk jest dzielony wedle umowy w odpowiednich proporcjach (procentowo), niezależnie od udziału, jak też, że będzie dzielony proporcjonalnie do wkładów, a więc tak, jak wkłady ukształtowały się na początku, może być tak, iż zarówno udział, jak i partycypacja w zyskach, będą rosły sukcesywnie i proporcjonalnie na początkowej bazie wkładów.

Wspólnik spółki jawnej, każdy z nich samodzielnie, o ile nie stanowi inaczej umowa spółki, jest jednoosobowo „zarządem“ w takim rozumieniu, w jakim może reprezentować spółkę i prowadzić jej sprawy. Stosownie do art. 39 k.s.h., każdy wpsólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczajce zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed załatwieniem takiej sprawy, choćby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwił się jej przeprowadzeniu, wymagana jest uchwała wspólników. Nie jest to jednak jedyny model prowadzenia spraw spółki możliwy do przyjęcia przez wspólników. Ustawodawca dopuścił możliwość powierzenia prowadzenia spraw spółki jednemu lub kilku wspólnikom bądź na mocy umowy spółki, bądź na podstawie późniejszej uchwały wspólników. Pozstali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. Zabronione jest natomiast powierzenie prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników oraz umowne ograniczenie prawa wspólnika do osobistego zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki oraz umowne ograniczenie prawa do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki.

Od prowadzenia spraw spółki należy odróżnić jej reprezentację. Zgodnie z art. 29 k.s.h. każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę, co dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Nie można ograniczyć prawa reprezentowania spółki ze skutkiem wobec osób trzecich. Takie ewentualne umowne ograniczenie będzie skuteczne tylko w stosunkach wewnętrznych, tj. między wspólnikami, a więc w tym zakresie wspólnik może odpowiadać tylko z tytułu naruszenia umowy spółki. Powołanie się na umowne pozbawienie prawa do reprezentacji nie będzie natomiast skuteczne w stosunkach z osobami trzecimi.

Do ważnych ograniczeń nałożonych przez ustawodawcę na wspólnika spółki jawnej należy zakaz konkurencji wynikający z ciążącego na wspólnikach obowiązku wspierania i rozwijania spółki. Zgodnie z art. 56 k.s.h., wspólnik obowiązany jest powstrzymać się od wszelkiej działlaności sprzecznej z interesami spółki. Wspólnik nie może, bez wyraźnej lub domniemanej zgody pozostałych wspólników, zajmować się interesami konkurencyjnymi, w szczególności uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, partner, komplementariusz lub członek organu spółki.
Wystąpienie wspólnika ze spółki lub przystąpienie nowego wspólnika do spółki zawsze wymaga zmiany umowy spółki. Należy pamiętać, że zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej. W zakresie przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej, istotne jest, że zgodnie z art. 10 k.s.h. ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Nadto, jest to możliwe tylko po uzyskaniu zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiąania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki.

Warto wspomnieć, że rozwiązania przyjęte przez ustawodowcę przy regulacji sytuacji prawnej wspólnika w spółce jawnej są modelowe dla wszystkich spółek osobowych. Oznacza to, że jeżeli postanowienia dotyczące innych spółek osobowych nie stanowią inaczej, do wspólników pozostałych spółek osobowych stosuje się regulacje przyjęte dla spółki jawnej.

Podstawa prawna: