Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

	O
Otwarcie spadku	Zdarzenie prawne, w trakcie którego spadek przechodzi ze spadkodawcy na spadkobiercę. Otwarcie spadku następuje z chwilą określoną w akcie zgonu, który sporządzany jest na podstawie karty zgonu i protokołu zgłoszenia zgonu. Należy także wskazać, że unieważnienie aktu zgonu, uchylenie postanowienia o stwierdzeniu zgonu lub o uznaniu za zmarłego skutkuje tym, że otwarcie spadku uważa się za niebyłe. W. Borysiak słusznie wskazuje, że: „w prawie polskim nie może nastąpić otwarcie „spadku” po osobie żyjącej. Od tej reguły nie może wprowadzić wyjątków ani wola potencjalnego spadkodawcy, ani też wola potencjalnego spadkobiercy. Trafne jest stąd stwierdzenie, że w zasadzie nie można mówić o spadku „nieotwartym”, ponieważ dopóki przyszły spadkodawca żyje, jego majątek nie ma takiego statusu”. Podobnie nie można też przesunąć w czasie chwili otwarcia spadku wolą spadkodawcy ani spadkobiercy. Otwarcie spadku następuje jedynie w chwili śmierci spadkodawcy. Na podstawie chwili otwarcia spadku, następnie ustala się: Moment nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego przez osobę, na rzecz której powstał taki zapis; bezskuteczność bądź nieważności zapisu windykacyjnego; powstanie roszczenia o wykonanie zapisu zwykłego; osoby powołane do dziedziczenia po zmarłym spadkodawcy; skład majątku spadkowego; krąg osób uprawnionych do zachowku; prawo właściwe dla spraw spadkowych. Zgodnie z poglądem przyjętym w doktrynie i orzecznictwie, za moment otwarcia spadku przyjmuje się chwilę śmieci spadkodawcy, a nie dzień jego śmierci. Chwila otwarcia spadku określana jest w jak najbardziej dokładny sposób, poprzez ustalenie godziny, a jeżeli jest taka możliwość także minuty zgonu. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 14 lipca 2005 roku sygn. akt III CK 694/04 zwrócił uwagę na pojęcie masy spadkowej: „…z ogółem praw i obowiązków majątkowych zmarłego, które tworzą spadek (art. 922 k.c.), a więc z masą majątkową, która – jako spadek – powstaje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 k.c.)”. Śmierć nie jest pojęcie normatywnym. Jednak ustawodawca określa przesłanki do stwierdzenia śmierci człowieka w art. 43a ust. 7 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty: „stwierdzenie trwałego nieodwracalnego ustania czynności mózgu (śmierci mózgu) lub nieodwracalnego zatrzymania krążenia poprzedzającego pobranie narządów jest równoznaczne ze stwierdzeniem zgonu”. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1740 ze zm.), Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 514 ze zm.). Źródła: W. Borysiak [w:] Kodeks cywilny. Komentarz (red. K. Osajda), komentarz do art.924 Kodeksu cywilnego, Legalis, Nb. 3. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005 roku sygn. akt III CK 694/04 Zobacz także: Testament przedsiębiorcy Dziedziczenie

Otwarcie spadku

Zdarzenie prawne, w trakcie którego spadek przechodzi ze spadkodawcy na spadkobiercę.

Otwarcie spadku następuje z chwilą określoną w akcie zgonu, który sporządzany jest na podstawie karty zgonu i protokołu zgłoszenia zgonu. Należy także wskazać, że unieważnienie aktu zgonu, uchylenie postanowienia o stwierdzeniu zgonu lub o uznaniu za zmarłego skutkuje tym, że otwarcie spadku uważa się za niebyłe.

W. Borysiak słusznie wskazuje, że: „w prawie polskim nie może nastąpić otwarcie „spadku” po osobie żyjącej. Od tej reguły nie może wprowadzić wyjątków ani wola potencjalnego spadkodawcy, ani też wola potencjalnego spadkobiercy. Trafne jest stąd stwierdzenie, że w zasadzie nie można mówić o spadku „nieotwartym”, ponieważ dopóki przyszły spadkodawca żyje, jego majątek nie ma takiego statusu”. Podobnie nie można też przesunąć w czasie chwili otwarcia spadku wolą spadkodawcy ani spadkobiercy. Otwarcie spadku następuje jedynie w chwili śmierci spadkodawcy.

Na podstawie chwili otwarcia spadku, następnie ustala się:

Moment nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego przez osobę, na rzecz której powstał taki zapis;
bezskuteczność bądź nieważności zapisu windykacyjnego;
powstanie roszczenia o wykonanie zapisu zwykłego;
osoby powołane do dziedziczenia po zmarłym spadkodawcy;
skład majątku spadkowego;
krąg osób uprawnionych do zachowku;
prawo właściwe dla spraw spadkowych.

Zgodnie z poglądem przyjętym w doktrynie i orzecznictwie, za moment otwarcia spadku przyjmuje się chwilę śmieci spadkodawcy, a nie dzień jego śmierci. Chwila otwarcia spadku określana jest w jak najbardziej dokładny sposób, poprzez ustalenie godziny, a jeżeli jest taka możliwość także minuty zgonu.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 14 lipca 2005 roku sygn. akt III CK 694/04 zwrócił uwagę na pojęcie masy spadkowej: „…z ogółem praw i obowiązków majątkowych zmarłego, które tworzą spadek (art. 922 k.c.), a więc z masą majątkową, która – jako spadek – powstaje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 k.c.)”.

Śmierć nie jest pojęcie normatywnym. Jednak ustawodawca określa przesłanki do stwierdzenia śmierci człowieka w art. 43a ust. 7 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty: „stwierdzenie trwałego nieodwracalnego ustania czynności mózgu (śmierci mózgu) lub nieodwracalnego zatrzymania krążenia poprzedzającego pobranie narządów jest równoznaczne ze stwierdzeniem zgonu”.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1740 ze zm.),
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 514 ze zm.).

Źródła:

W. Borysiak [w:] Kodeks cywilny. Komentarz (red. K. Osajda), komentarz do art.924 Kodeksu cywilnego, Legalis, Nb. 3.
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005 roku sygn. akt III CK 694/04

Zobacz także: