Założenie działalności gospodarczej, a wysokość składek ZUS

Użytkowniczka serwisu mikroporady.pl zwróciła się do nas z zapytaniem, w związku z planowanym rozpoczęciem działalności gospodarczej od 01 stycznia 2022 r. przysługuje jej prawo do skorzystania z tzw. małego ZUS-u. Wskazała, że planuje rozliczać się w formie ryczałtu.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.

Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat?

Pokaż materiały

Zgodnie z powyższym, przez pierwsze pół roku prowadzenia pierwszej działalności gospodarczej, pod warunkiem nie wykonywania usług na rzecz byłego pracodawcy -użytkowniczka będzie zobowiązana do opłacania wyłącznie obowiązkowej składki zdrowotnej.

Ulga liczona jest od dnia faktycznego rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. Jeżeli więc dzień ten przypada pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, miesiąc ten wlicza się do 6 miesięcy trwania ulgi. Jeśli natomiast działalność zostanie rozpoczęta w trakcie miesiąca kalendarzowego, miesiąca tego nie wlicza się. Ulga trwa przez pełne 6 miesięcy. W okresie korzystania z ulgi na start można zawiesić wykonywanie działalności, jednak należy pamiętać, że nie przerwie to biegu 6 miesięcy. W trakcie zawieszenia można zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Ulga dotyczy wyłącznie składek na ubezpieczenie społeczne. Nie obejmuje jednak składek na ubezpieczenie zdrowotne. W okresie korzystania z ulgi na start z opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne będą tylko zwolnieni:

emeryci lub renciści, których świadczenie nie przekracza miesięcznie minimalnego wynagrodzenia oraz przychody z działalności nie przekraczają miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub gdy podatek dochodowy będzie opłacany w formie karty podatkowej,
osoby zaliczone do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, których przychody z działalności nie przekraczają miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub gdy podatek dochodowy będzie opłacany w formie karty podatkowej,
osoby pobierające zasiłek macierzyński, którego wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty świadczenia rodzicielskiego.

Osoby zaliczone do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, prowadzące tylko tą jedną działalność, będą mogły opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości nieprzekraczającej kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Rejestracja działalności gospodarczej oznacza automatyczną rejestrację, jako płatnika składek ZUS. Trzeba jedynie oddzielnie zarejestrować się w ZUS (jako osoba ubezpieczona) do odrębnego ubezpieczenia zdrowotnego za pomocą formularza ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 04

Należy podkreślić, że ulga jest uprawnieniem z którego przedsiębiorca może, ale nie musi skorzystać. W każdym czasie można zrezygnować z korzystania z niej przez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych. Jednak po takiej rezygnacji ponownie będzie można skorzystać z ulgi po upływie 60 miesięcy kalendarzowych od dnia jej zakończenia, bądź zawieszenia.

Po upływie 6 miesięcy korzystania trzeba obowiązkowo zarejestrować się do ubezpieczeń w ZUS dla ,,pełnego’’ albo ,,małego’’ opłacania ZUS. Gdy przedsiębiorca zdecyduje się na dalsze prowadzenie działalności, przysługuje mu skorzystanie z tzw. małego ZUS – u. Jest to, obniżenie składek na ubezpieczenie społeczne na czas kolejnych 24 miesięcy. Prawo do skorzystania z tzw. "małego ZUS" oznacza, że przy obliczaniu podstawy do naliczania składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorca uwzględnia 30% najniższego wynagrodzenia brutto. Prawo do obniżonego ZUS przysługuje przedsiębiorcy przez 24 miesiące kalendarzowe od dnia rozpoczęcia działalności (czyli zarejestrowania w CEIDG – wskazujemy datę rozpoczęcia wykonywania działalności). Jeżeli upłynął okres 24 miesięcy od daty rozpoczęcia działalności – przedsiębiorca nie może skorzystać z obniżonego ZUS. 24 miesiące "małego ZUS" oznaczają pełne miesiące kalendarzowe. Jeśli firma zostanie założona drugiego dnia danego miesiąca, o miesiąc później można przejść na "duży ZUS". W przypadku tej ulgi minimalną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, a jeśli przedsiębiorca przystąpi do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego – także składki na ubezpieczenie chorobowe, może stanowić kwota nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Po upływie terminu korzystania z "małego ZUS", należy ponownie zarejestrować się do ubezpieczeń.

Warto zaznaczyć, że jedną z kluczowych zmian, jaka zostanie wprowadzona za sprawą ustawy o tzw. Polskim Ładzie jest zmiana zasad naliczania składki zdrowotnej od ryczałtu ewidencjonowanego. Przedsiębiorcy opodatkowani tą formą zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 9%, lecz od 2022 roku liczona ona będzie od innej podstawy wymiaru.

Obowiązujące będą trzy podstawy wymiaru:

przy przychodach rocznych do 60 tys. zł - 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia,
przy przychodach rocznych do 300 tys. zł - 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia,
przy przychodach rocznych powyżej 300 tys. zł. - 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Niestety przedsiębiorca od stycznia 2022 rok nie będzie już miał możliwości dokonania odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Podsumowując, planując rozpoczęcie pierwszej działalności gospodarczej od stycznia 2022 r. użytkowniczka zobowiązana będzie do opłacania wyłącznie składki zdrowotnej, obliczonej na nowych zasadach w zależności od osiąganego przychodu. Po upływie wskazanego okresu będzie mogła skorzystać z tzw. „małego ZUS-u”.

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień 28 grudnia 2021 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162).
Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105).

Obciążenia publiczno-prawne, świadczenia podatku, składki – zestawienie

Przedsiębiorco, prezentujemy zestawienie obciążeń publiczno-prawnych zawierające podstawowe i najważniejsze informacje, dotyczące podatków oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Z przedstawionego zestawienia dowiesz się, jakie podatki, czy składki na ubezpieczenie społeczne powinieneś opłacić za siebie lub pracowników, kiedy powstaje obowiązek podatkowy oraz jakie formularze należy wypełnić.

Zestawienie powinno służyć zarówno przedsiębiorcom prowadzącym osobiście działalność gospodarczą, jak i menadżerom spółek kapitałowych, czy też osobowych, a także szefom działów inwestycji lub HR, szefom finansowym do planowania oraz realizacji polityki zatrudnienia i zarządzania „kadrami" w sposób efektywny, tzn. racjonalny finansowo i gospodarczo przy uwzględnieniu interesów pracowników.

Pobierz poradnik