Wycofanie ciągnika rolniczego z ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej, a obowiązek uiszczenia bądź zwolnienia z VAT

Użytkownik zwrócił się do nas z zapytaniem w zakresie obowiązku uiszczenia bądź zwolnienia z VAT w przypadku wycofania ciągnika rolniczego z działalności gospodarczej.  Zapytanie obejmowało również rozstrzygnięcie kwestii dotyczącej obowiązku księgowania przychodu w sytuacji sprzedaży ciągnika w przyszłości.

W pierwszej kolejności należy ustalić, czy wycofanie ciągnika z działalności ma nastąpić poprzez przekazanie środka trwałego na cele prywatne, czy też Użytkownik zamierza go przekazać na cele prowadzenia gospodarstwa rolnego.

W pierwszym przypadku, przekazanie środka trwałego na cele prywatne nie przyczynia się do powstania przychodu, dochodzi bowiem jedynie do przesunięcia składnika majątku. Podatnik powinien pamiętać, że jeżeli środek trwały w momencie wycofania nie był do końca zamortyzowany, jego nieumorzona wartość nie może stanowić kosztu podatkowego. Takie stanowisko wynika z art. 23 ust. 1 pkt. 1 ustawy o PIT, który określa, że nieumorzona wartość początkowa środka trwałego może stanowić koszt uzyskania przychodów jedynie wówczas, gdy dochodzi do odpłatnego zbycia. Ostatni wpis amortyzacyjny trzeba ująć w Księdze Przychodów i Rozchodów w okresie, w którym nastąpiło wycofanie środka trwałego na cele prywatne.

Dokonując sprzedaży środka trwałego po jego wycofaniu z działalności, należy pamiętać, że zysk z tej sprzedaży trzeba uznać za przychód z działalności podlegający opodatkowaniu. Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt. 3 ustawy o PIT, jeżeli zbycie nastąpi w ciągu 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następnego po miesiącu wycofania środka trwałego, przychód uzyskany ze sprzedaży będzie stanowił przychód z działalności. Wówczas w chwili sprzedaży niezamortyzowana wartość początkowa środka trwałego będzie mogła stanowić koszt.

Zatem jeżeli przy nabyciu środka trwałego lub od jego części składowych przedsiębiorcy przysługiwało prawo do pełnego lub częściowego odliczenia podatku VAT, wycofanie środka trwałego na cele prywatne należy wówczas opodatkować VAT. VAT ten trzeba naliczyć na podstawie samodzielnie sporządzonego dokumentu wewnętrznego, który stanowić będzie podstawę wpisu do rejestru VAT. Składnik majątku wycofany na cele prywatne przedsiębiorcy należy wykreślić z ewidencji środków trwałych. Dodatkowo na okoliczność tę trzeba przygotować tzw. protokół likwidacji lub dokument LT, na którym wskazuje się przyczynę „likwidacji”, czyli wycofanie środka trwałego firmowego na cele osobiste podatnika. 

Jak już uprzednio wspomniano, jeżeli sprzedaż nastąpi w ciągu 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następnego po miesiącu wycofania środka trwałego, przychód z niej uzyskany będzie przychodem z działalności. Zbycie środka trwałego po tym okresie nie generuje przychodu z działalności. Taka sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT, dotyczy już bowiem majątku prywatnego przedsiębiorcy.

Przekazanie środka trwałego na cele prowadzenia gospodarstwa rolnego kształtuje się odmiennie. Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2021.685 t.j. z dnia 2021.04.14) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary - stosownie do art. 2 pkt. 6 wskazanej ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy o VAT wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w świetle art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Biorąc pod uwagę przytoczoną definicję działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT), uznać należy, że działalność rolnicza mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.

Zatem w sytuacji wycofania z działalności gospodarczej ciągnika rolniczego i przekazania go do działalności rolniczej, nie mamy do czynienia z dostawą towarów ani ze świadczeniem usług w rozumieniu ustawy - nie wystąpi tutaj odbiorca odnoszący korzyść, jak również nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzenia przedmiotowym towarem, a samo "wyprowadzenie" z ewidencji środków trwałych ciągnika, nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu przepisów.

Reasumując, Użytkownik z chwilą wycofania ciągnika rolniczego z działalności gospodarczej nie będzie miał obowiązku uiszczenia od nich podatku VAT, gdyż nadal będzie wykorzystywał te urządzenia w działalności gospodarczej.

Analogiczne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej w sprawach o sygnaturze: IPTPB1/4511-813/15-3/MH oraz 0112-KDIL1-2.4012.443.2020.1.AG. Zachęcamy do zapoznania się z ich treścią: https://sip.mf.gov.pl/ (w wyszukiwarce należy wpisać sygnaturę sprawy)

Jeżeli użytkownik pomimo naszej porady posiada wątpliwości w zakresie stosowania przepisów podatkowych rekomendujemy użytkownikowi wystąpienie z wnioskiem do Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.  Wystąpienie przez przedsiębiorcę z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji i uzyskanie jej w interesującej go sprawie umożliwia przedsiębiorcy właściwe zastosowanie przepisów prawa podatkowego, zgodne z interpretacją stosowaną przez organy podatkowe.

Więcej na temat interpretacji podatkowej oraz sposobu jej uzyskania dowiesz się z naszego artykułu – https://mikroporady.pl/porady/interpretacja-podatkowa-jak-ja-uzyskac-i-jak-stosowac

Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT.

Stan prawny na dzień: 30 listopada 2021 r.

Akty prawne:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2021.1128 t.j. z dnia 2021.06.24)
2. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2021.685 t.j. z dnia 2021.04.14)