Użytkowniczka naszego portalu zwróciła się z pytaniem z zakresu prawa spadkowego. Ponieważ odrzuciła spadek po swoim ojcu, przypadł on w całości jej matce. Użytkowniczka zastanawia się czy posiada legitymację procesową, umożliwiającą wystąpienie do sądu z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia.
Poniżej odpowiedź.
Na początku należy rozgraniczyć dwie osobne instytucje prawa cywilnego: dziedziczenie i zasiedzenie, choć jedna i druga prowadzą do nabycia własności. W prawie polskim dziedziczenie następuje z mocy ustawy albo na podstawie testamentu. Użytkowniczka w swoim zapytaniu nie precyzuje w jaki sposób doszło do dziedziczenia, ani też jaką rzecz chciałaby zasiedzieć. W każdym razie pomocnym w zrozumieniu zaprezentowanego problemu, będzie omówienie pozycji prawnej spadkobiercy oraz przesłanek do zasiedzenia.
Zgodnie z art. 926 §2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny: „dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą”. Zaś druga forma dziedziczenia ma miejsce wtedy, gdy sporządzono testament w jednej z trzech przepisanych przez Kodeks cywilny form: własnoręcznie, w formie aktu notarialnego lub allograficzny. Co ważne testament jest jedyną formą rozporządzenia majątkiem ad mortis causa. W obecnym stanie prawnym, nie istnieje „obowiązek dziedziczenia”. Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego spadkobierca może spadek odrzucić. Jeżeli złoży takie oświadczenie, zostaje wyłączony od dziedziczenia.
Przyjęcie spadku może być proste lub z dobrodziejstwem inwentarza. W pierwszym przypadku spadkobierca odpowiada za długi spadkowe bez ograniczenia. Natomiast w drugim – z ograniczeniem tej odpowiedzialności. Użytkowniczka spadek odrzuciła, zatem została wyłączona od dziedziczenia.
Z kolei zasiedzenie może dotyczyć wyłącznie rzeczy: ruchomości i nieruchomości. W konsekwencji spadek jako całość nie może być zasiedziany. Warunkami nabycia własności w tym trybie są: legitymowanie się statusem posiadacza samoistnego i upływ przepisanego przez ustawę czasu. Skuteczne skorzystanie z regulacji Kodeksu cywilnego, dotyczącej zasiedzenia wymaga wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenie i następnie wydania postanowienia w tym przedmiocie przez właściwy sąd.
Zasiedzenia nieruchomości, jak już stwierdzono, może dokonać wyłącznie posiadacz niebędący jej właścicielem. W tym przypadku posiadanie musi mieć charakter samoistny. Oznacza to, że dana rzecz znajduje się we władztwie posiadacza z wyłączeniem innych osób. Innymi słowy – musi on zachowywać się tak jak jej właściciel. Drugim warunkiem jest upływ odpowiedniego czasu. Gdy posiadacz samoistny, posiada nieruchomość w dobrej wierze, ustawa wymaga nieprzerwanego władania nią przez okres 20 lat. Natomiast gdy jest w złej wierze, 30 lat. Działanie w złej wierze oznacza, że posiadacz zdaje sobie sprawę, że nie jest właścicielem rzeczy i mimo to ma ciągły zamiar władania nią, korzysta z niej jak właściciel. A contrario – dobra wiara jest wtedy, gdy dana osoba, będąca posiadaczem samoistnym, błędnie sądzi, że jest jej właścicielem.
Zgodnie z art. 174 Kodeksu cywilnego: „posiadacz rzeczy ruchomej niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat trzech jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej wierze”. Ustawodawca znacznie skrócił okres do nabycia własności rzeczy ruchomych przez zasiedzenie. Jednocześnie zadecydował, że w tym przypadku można działać wyłącznie w dobrej wierze.
Prawo przewiduje sumowanie okresów podczas biegu zasiedzenia. Jeśli nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. „Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadania nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści” – art. 176 Kodeksy cywilnego.
W świetle omówionego powyżej stanu prawnego, Użytkowniczka nie może ubiegać się o zasiedzenie rzeczy wchodzących w skład spadku po ojcu. Po pierwsze, prawdopodobnie nie jest ona posiadaczem samoistnym, ponieważ – jak zaznacza – to jej matka przejęła cały spadek. A skoro go przejęła, domniemujemy, że włada odziedziczonym majątkiem wchodzącym w jego skład. Po drugie nie może również skorzystać z przywołanego powyżej art. 176 Kodeksy cywilnego, pozwalającego na sumowanie okresu posiadania, gdyż odrzuciła spadek i nie jest następcą spadkodawcy. Owszem, teoretycznie może zasiedzieć nieruchomość, która uprzednio wchodziła w skład majątku jej ojca. Musiałaby jednak działać „od początku” i to przeciw swojej matce. W takim przypadku okres posiadania samoistnego wynosiłby 30 lat, gdyż z góry wiadomo, że działa w złej wierze. Co ważne – okres ten musiałby być nieprzerwany. Clue problemu jest ustalenie stosunku Użytkowniczki do rzeczy, które chciałaby przejąć przez zasiedzenie. Najistotniejsze jest to, czy przez przepisany ustawowo okres była posiadaczem samoistnym i czy nie został on przerwany. Skoro jednak nie była posiadaczem samoistnym rzeczy wchodzących w skład spadku, następnie spadek odrzuciła, a oświadczenia tego zgodnie z art. 1018 § 2 Kodeksu cywilnego nie można cofnąć i w konsekwencji spadek po ojcu nabył ktoś inny, zasiedzenie na tym etapie jest już niemożliwe.
Stan prawny na dzień: 22.03.2021 r.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2020 r., poz. 1740 ze zm.).
Wpisz nasz KRS 0000318482 w deklaracji podatkowej PIT w 2021.
Wielokrotnie podatnicy otrzymujący spadek / darowiznę zastanawiają się jak rozliczyć się z tego majątku z urzędem skarbowym.
Zgodnie z aktualnymi przepisami ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (dalej: „Ustawa”) wykonanie przysporzenia z majątku darczyńcy na majątek obdarowanego (darowizny) wynikające ze spadku skutkują powstaniem tzw. obowiązku podatkowego.
Wysokość podatku zależy od grupy podatkowej do której należy spadkodawca i spadkobierca bądź darczyńca i obdarowany oraz od wysokości majątku stanowiącego spadek / darowiznę zgodnie z nadwyżką podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku.
Grupy podatkowe kształtowane są zgodnie z bliskością pokrewieństwa / powinowactwa stron.
Jak widzisz, serwis mikroPorady.pl jest wolny od reklam. Działamy dzięki ofiarności naszych użytkowników, którzy przekazują nam wpłaty i darowizny. Nawet w bardzo niewielkich kwotach.
Twoja pomoc pozwoli na:
Poszerzenie serwisu miesięcznie o co najmniej 20 nowych rozwiązań, wzorów umów oraz kazusów
Bieżącą aktualizację wszystkich treści przez prawników
Udzielenie miesięcznie co najmniej 100 porad i konsultacji online
Opiekę informatyczną serwisu i jego dostępność 24/7
"Wesprzyj nas, a zobaczysz, jak dużo na tym zyskasz."
Komunikat w związku realizacją obowiązku z art. 13 RODO Informacja nt. Cookies
Drogi Użytkowniku!
zanim zaczniesz korzystać z naszego Serwisu mikroPorady.pl, prosimy zapoznaj się uważnie z naszym Regulaminem, Polityką Prywatności oraz Polityką Cookies, w których szczegółowo opisaliśmy zasady korzystania z naszego Serwisu oraz sposób gromadzenia, wykorzystania i udostępnienia danych osobowych. Korzystając z Serwisu zgadzasz się z Regulaminem, Polityką Prywatności i Polityką Cookies.
Twoja prywatność i bezpieczeństwo to nasz priorytet, dlatego informujemy Cię, że nasz Serwis wykorzystuje pliki cookies, które przetwarzają dane, w tym dane, które mogą być zakwalifikowane jako dane osobowe, w celu zebrania i przetwarzania zagregowanych danych dla celów statystycznych, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy Serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości, doskonalenia jakości i treści naszych Usług, szerzenia misji edukacyjnej (w tym analizowania i profilowania danych grup użytkowników dla celów badawczych i marketingu naszych Usług).
Pamiętaj, możesz w każdej chwili wyrazić sprzeciw na przetwarzanie Twoich danych osobowych. Jeżeli nie wyrażasz zgody na korzystanie przez nasz Serwis z plików cookies, zmień ustawienia przeglądarki internetowej w zakresie plików cookies w swoim urządzeniu końcowym.
Kto jest Administratorem Twoich danych?
Administratorem Twoich danych jesteśmy my, czyli Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr B. Federa, ul. Orzeszkowej 2, 05-827 Grodzisk Mazowiecki. Jesteśmy organizacją pożytku publicznego i prowadzimy nieodpłatną działalność pożytku publicznego.
Inspektor Ochrony Danych
Aby zagwarantować, że Twoje dane zawsze będą przetwarzane w sposób transparentny i zgodny z prawem, wyznaczyliśmy Inspektora Ochrony Danych. Jest to osoba, z którą możesz się kontaktować we wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych oraz korzystania z praw związanych z tym przetwarzaniem. Naszym Inspektorem Ochrony Danych jest Janusz Kosakowski. Dane kontaktowe: e-mail: <mailto:inspektor@wiedza3g.pl> inspektor@wiedza3g.pl; adres korespondencyjny: Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości Fundacja dr Bogusława Federa, ul. Orzeszkowej 2, 05-827 Grodzisk Mazowiecki
Odbiorcy Twoich danych
Nigdy nie przekazujemy Twoich danych, nie sprzedajemy ich ani nie wymieniamy się nimi w jakichkolwiek celach, także marketingowych z innymi podmiotami. Twoje dane mogą być przekazywane jedynie Zaufanym Partnerom. W większości dane dotyczące ruchu naszych użytkowników gromadzone są przez naszych Zaufanych Partnerów. Prawo daje nam także możliwość przekazania danych podmiotom, które będą je przetwarzać na nasze zlecenie. Mogą to być na przykład podwykonawcy naszych usług, np. firmy IT oraz oczywiście organy typu sądy czy policja, które mogą żądać danych na podstawie obowiązującego prawa.
W związku z korzystaniem przez nas z narzędzia Google Analitycs Twoje dane zgromadzone w plikach cookies mogą być przekazywane Google Inc. z siedzibą w USA, tj. poza Europejski Obszar Gospodarczy. Przykazywanie odbywać się będzie na podstawie regulacji zabezpieczających ochronę danych osobowych, zatwierdzonych przez Komisję Europejską.
Podstawy prawne przetwarzania Twoich danych
W każdym przypadku przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na podstawie prawnej na bazie obowiązujących przepisów. Jedną z nich może być konieczność przetwarzania danych do wykonania lub zawarcia umowy, której jesteś stroną. Taką umowę stanowo Regulamin Serwisu mikroPorady.pl. W przypadku pozostałych celów, takich jak analityka ruchu, zapobieganie nadużyciom, szerzenie misji edukacyjnej (w tym analizowanie i profilowanie danych grup użytkowników dla celów badawczych i marketingu naszych Usług), podstawą prawną jest nasz uzasadniony interes jako Administratora danych. Nasz prawnie uzasadniony interes polega na ułatwieniu korzystania z usług świadczonych drogą elektroniczną oraz na poprawie ich funkcjonalności, w tym na konieczności dostosowania zawartości Serwisu do potrzeb i preferencji Usługobiorców (Użytkowników) oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych, a także na konieczności tworzenia statystyk i badań, które stanowią podstawę do analizy, w jaki sposób Ty i inny Usługobiorcy korzystacie z Serwisu i na tej podstawie m.in. przygotowywać takie treści, które cieszą się największym zainteresowaniem lub na które jest największe zapotrzebowanie.
Okres przez jaki dane będą przetwarzane
Po zakończeniu korzystania przez Ciebie z naszych Usług, nie będziemy przetwarzać Twoich danych osobowych, za wyjątkiem tych danych, które są dopuszczone do przetwarzania na podstawie przepisów prawa lub umowy lub niezbędne do wyjaśnienia okoliczności niedozwolonego korzystania z Usług. Dane osobowe niezbędne do wykonania Umowy będziemy przetwarzać do czasu wygaśnięcia tej umowy, z tym zastrzeżeniem, że czasami, dane te mogą być przetwarzane również po wygaśnięciu tej umowy, jednak tylko wyłącznie jeżeli jest to dozwolone lub wymagane w świetle obowiązującego prawa np. przetwarzanie w celach statystycznych, rozliczeniowych lub w celu dochodzenia roszczeń.
Dane przetwarzane z uwagi na nasz uzasadniony interes będziemy przetwarzać do czasu ewentualnego zgłoszenia przez Ciebie skutecznego sprzeciwu.
Również skorzystanie przez Ciebie z prawa do bycia zapomnianym będzie skutkowało usunięciem Twoich danych na Twoje wyraźne żądanie.
Jakie masz prawa w stosunku do swoich danych?
Masz m.in. prawo żądania dostępu do danych, sprostowania danych, do usunięcia danych (prawo do bycia zapomnianym), do ograniczenia przetwarzania danych, do przenoszenia danych. Możesz także zgłosić sprzeciw do przetwarzania danych oraz wycofać udzieloną zgodę do przetwarzania danych. Masz także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego (Prezesa UODO), jeżeli uważasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe w niewłaściwy sposób. Jak skorzystać ze swoich praw opisujemy w Polityce prywatności.
Chcesz dowiedzieć się więcej o zasadach przetwarzania i ochrony danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu mikroPorady?
Nasza strona używa plików Cookies. Korzystając z niej akceptujesz naszą Politykę Cookies i wyrażasz zgodę na używanie plików Cookies według aktualnych ustawień swojej przeglądarki. Poznaj szczegóły i możliwości ustawień w plików Cookies.
Załóż konto, by w pełni korzystać z bezpłatnego wsparcia w prowadzeniu firmy
Rejestracja zajmie Ci 1 minutę.
Dostajesz bezpłatny dostęp do niezbędnej wiedzy i informacji.
pobieraj za darmo wzory dokumentów z komentarzem prawnym,
Wiemy jednak, że jako mikroprzedsiębiorca masz niewiele czasu na zgłębianie całości dokumentów, więc przygotowaliśmy skrót najważniejszych zapisów:
Gromadzimy tylko te dane osobowe, które są niezbędne do świadczenia usługi mikroPorady.pl, takie jak np. Twój adres e-mail.
Aby rozwijać aplikację i zapewniać lepszą jakość bezpłatnych usług, gromadzimy anonimowe dane zbiorcze w zakresie sposobu korzystania z mikroPorady.pl.
Dobroczynny serwis mikroPorady.pl należy wyłącznie do nas. Ale wszystko, co zamieścisz na swoim koncie, pozostaje Twoją 100% własnością. Bez Twojej zgody nigdy nie udostępnimy tych materiałów podmiotom trzecim.
Nasz serwis jest również w 100% zgodny z RODO. W każdej chwili możesz uzyskać dostęp do swoich danych, sprawdzić gdzie i w jaki sposób są one przechowywane. Oczywiście w dowolnym momencie możesz je również usunąć.
Wiemy jednak, że jako mikroprzedsiębiorca masz niewiele czasu na zgłębianie całości dokumentów, więc przygotowaliśmy skrót najważniejszych zapisów:
Gromadzimy tylko te dane osobowe, które są niezbędne do świadczenia usługi mikroPorady.pl, takie jak np. Twój adres e-mail.
Aby rozwijać aplikację i zapewniać lepszą jakość bezpłatnych usług, gromadzimy anonimowe dane zbiorcze w zakresie sposobu korzystania z mikroPorady.pl.
Dobroczynny serwis mikroPorady.pl należy wyłącznie do nas. Ale wszystko, co zamieścisz na swoim koncie, pozostaje Twoją 100% własnością. Bez Twojej zgody nigdy nie udostępnimy tych materiałów podmiotom trzecim.
Nasz serwis jest również w 100% zgodny z RODO. W każdej chwili możesz uzyskać dostęp do swoich danych, sprawdzić gdzie i w jaki sposób są one przechowywane. Oczywiście w dowolnym momencie możesz je również usunąć.
Na podany adres e-mail wysłany został link aktywujący konto.
Przypomnienie hasła
Na podany adres e-mail wysłany został link do zmiany hasła.
Gdy potrzebujesz
porady, u nas zawsze
ją otrzymujesz*
*Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju? A czy wiesz, że tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok z powodu braku dostatecznej wiedzy, znajomości przypisów i kompetencji?
A czy wiesz, że...
Ty też możesz coś dla nas
zrobić, abyśmy mogli dalej działać
i skutecznie Cię wspierać?
KRS 0000318482
Skopiuj KRS
Wpisz nasz KRS w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT!
Przechodzisz właśnie do usługi Twój e-PIT Ministerstwa Finansów
Aby skutecznie przekazać 1,5% na Projekty Fundacji
mikroPorady.pl i jestemSzefem.pl
wystarczy wpisać:
KRS 0000318482
Skopiuj KRS
lub wyszukać na liście:
Akademia Liderów Innowacji i Przedsiębiorczości
Fundacja dr Bogusława Federa