Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P
Podpis kwalifikowany

Elektroniczny podpis kwalifikowany od dnia 6 października 2016 roku zastąpił bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany kwalifikowanym certyfikatem. Jest środkiem identyfikacji elektronicznej wydanym w  przyłączonym do węzła krajowego systemie identyfikacji elektronicznej. 

Papiery wartościowe

Za papier wartościowy należy uznać dokument prywatny w formie rzeczowej, posiadający cechy określone w art. 9216 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (dalej jako : „k.c.”)., który wystawiono na podstawie szczególnego przepisu ustawowego pozwalającego uznać ten dokument za papier wartościowy (zasada numerus clausus). W publicznym obrocie mamy do czynienia z akcjami zdematerializowanymi, czyli nie mającymi formy dokumentu wartościowego. Papiery wartościowe mogą być na okaziciela, , imienne, zbywalne samowręczenie, na zlecenie itd

Szef

Marzysz o własnej firmie?
Odwiedź jestemszefem.pl i zrób z nami pierwszy krok do własnego biznesu

Parasol cenowy

Cena jest jednym z najważniejszych pojęć rynkowych. W klasycznej definicji jest ona wyrażeniem wartości danego dobra w pieniądzu. Kwestia ceny często staje się przedmiotem zawisłych przed sądami sporów. W wyroku z dnia 14 kwietnia 2005 roku II CK 626/04 Sąd Najwyższy wypowiedział się na temat definicji ceny rynkowej. „Cena rynkowa nie jest ceną odgórnie wyznaczaną, ale kształtowaną przez rynek stosownie do praw ekonomii. 

Partnerzy

Pojęcie „partnerów” odnosi się w prawie spółek handlowych do jednej ze spółek osobowych stypizowanych w ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Partnerzy to wspólnicy spółki partnerskiej. Spółka partnerska jest uregulowana w przepisach art. 86 – 94 Kodeksu.

Patent

Jest to prawny sposób ochrony własności intelektualnej, udzielany dla wynalazków. Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie definicji legalnej wynalazku, natomiast wskazał przesłanki do objęcia go ochroną patentową. Zgodnie z art.24 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. (dalej jako: „Ustawa”): „patenty są udzielane – bez względu na dziedzinę techniki – na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania”.

Pełnomocnik

Pełnomocnik jest osobą fizyczną, która posiada uprawnienie do działania w imieniu i ze skutkiem prawnym dla swojego mocodawcy. Ustanowienie pełnomocnika następuje poprzez jednostronne wyrażenie oświadczenia woli. 

Pierwszeństwo uzyskania prawa do projektu wynalazczego

Zgodnie z art. 63 ust. 1 Ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (dalej jako: „Ustawa”) uzyskanie patentu powoduje nabycie wyłącznego prawa do korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na terenie całego obszaru RP. Zakres przedmiotowy patentu jest określony w jego opisie. „Patenty są udzielane – bez względu na dziedzinę techniki – na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania” (art. 24 Ustawy). 

PIT 36/37

PIT – (ang. personal income tax) to skrót odnoszący się do podatku dochodowego od osób fizycznych. 

Planowanie operacyjne

Procedura zamieniania przez przedsiębiorstwo jego orientacji strategicznych w programy działania realizowane przez poszczególne służby, wydziały i jednostki strategiczne w ramach ich zwykłej działalności.

Planowanie strategiczne

Jest to aktywność podmiotu rozumiana jako proces tworzenia taktyki na potrzeby osiągnięcia zamierzonych celów. W planowaniu strategicznym uwzględnia się posiadane zasoby, otoczenie przedsiębiorstwa oraz jego możliwości. Ten sformalizowany proces wskazuje na działania zmierzające do osiągnięcia celów w wieloletniej perspektywie. 

Podatek

Publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej (definicję normatywną zawiera art. 6 Ordynacji podatkowej).

Podpis

Odręczne utrwalenie przez autora tekstu jego „imienia" (patrz imię) czyli nazwiska i imienia (pierwszej listery imienia). Językowy znak graficzny utrwalony na dokumencie (patrz dokument). Zapisany na dokumencie znak tak składany własnoręcznie, że dzięki temu czemu można będziezidentyfikować osobę, która go złożyła.

Podpis elektroniczny

Nie istnieje definicja legalna podpisu, ale prawodawca wielokrotnie odnosi się do tego pojęcia. Należy przyjąć, że jest to znak graficzny przedstawiający imię i nazwisko osoby, która go składa. W doktrynie występuje również pogląd, że za podpis można uznać znak graficzny tego kto go składa, o ile można na tej podstawie go zidentyfikować. Dla usprawnienia obrotu prawnego i gospodarczego, ustawodawca zdecydował się na stworzenie podpisu elektronicznego.

Podpis urzędowo poświadczony

Podpis urzędowo poświadczony jest stosowany, gdy przepis ustawy tego wymaga lub strony tak ustalają dla danej czynności lub przyszłych, przewidzianych w umowie. Podpis taki jest formą zapewnienia autentyczności danej czynności, oświadczenia woli lub wiedzy oraz daty dokonania czynności lub złożenia oświadczenia (data pewna). Umieszczenie podpisu urzędowo poświadczonego na dokumencie poświadcza jego autentyczność. 

Podstęp jako wada umowy

Podstęp odnoszony do czynności prawnych był znany już w prawie rzymskim. „Dolus (podstęp) zachodził wtedy, gdy strona dokonywała czynności prawnej pod wpływem podstępnych zachowań i fałszywych informacji strony przeciwnej. Czynność prawna zawarta pod wpływem dolus była według ius civ ile ważna, natomiast prawo pretorskie dawało poszkodowanemu ochronę przed niekorzystnymi skutkami takiej czynności”.

Polecenie

Polecenie rozumiane, jako nakazanie innej osobie określonego zachowania się, nieczyniące z nakazującego ani innej osoby wierzyciela, jest unormowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (dalej jako: „Kodeks cywilny” lub „k.c.”)w art. 893 - regulacji dotyczącej darowizny oraz w art. 982 -  regulacji dotyczącej dziedziczenia testamentowego. Nie oznacza to, że w drodze umownej nie można przewidzieć podobnych rozwiązań posługując się wskazanymi przepisami.

Pomoc de minimis

Władze publiczne wpływają na działalność gospodarczą nie tylko poprzez stanowienie prawa i nakładanie kolejnych obciążeń oraz podatków. W określonych sytuacjach przedsiębiorcy mogą liczyć na pomoc ze strony państwa. Formą takiego wsparcia jest właśnie pomoc de minimis.

POS

(ang. point of sale) właściwie: POSM (ang. point of sales materials) - materiały wspierające sprzedaż; sformułowanie to odnosi się do różnych rodzajów nośników reklamy typu BTL.

Postępowanie nakazowe

Jest to uproszczona procedura dochodzenia należności, przewidziana w art. 480-497 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeksu postępowania cywilnego (dalej jako „k.p.c.”).. Umożliwia ono dużo szybsze uzyskanie wyroku stanowiącego tytuł do zabezpieczenia roszczenia w sytuacji, gdy dłużnik nie wywiązuje się ze swojego zobowiązania, a sprawa dotyczy roszczenia pieniężnego lub świadczenia innych rzeczy zamiennych.

Postępowanie restrukturyzacyjne

Przeprowadza się je w celu uniknięcia ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.

Postępowanie upominawcze

Postępowanie upominawcze jest jednym z postępowań odrębnych Ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego – dalej jako: k.p.c. W postępowaniu tym sąd wydaje nakaz, który stanowi propozycję rozstrzygnięcia danej sprawy.

Posłaniec

Ustawodawca w sposób szczątkowy uregulował kwestię posłańców. Należy przyjąć, że terminem tym określa się osobę zobligowaną do przenoszenia cudzego oświadczenia woli. Zgodnie z art.85 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny: „zniekształcenie oświadczenia woli przez osobę użytą do jego przesłania ma takie same skutki, jak błąd przy złożeniu oświadczenia”. Przywołany przepis chroni więc także tego do kogo skierowano przenoszone oświadczenie woli

Potrącenie

Potrącenie zostało uregulowane w art. 498 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks cywilny (dalej jako „k.c”).:„gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym”. Ustawodawca przesądził, że na skutek zastosowania instytucji potrącenia „obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej”.

Potwierdzenie zawarcia umowy

Każda odpowiedź na ofertę, która wyraża (stanowi) oświadczenie woli jej przyjęcia stanowi jednocześnie potwierdzenie zawarcia umowy na warunkach oferty chyba, że co innego zastrzeżono w ofercie lub strona rozpoczyna rokowania.

Poufne

Pojęcie „poufne” może dotyczyć:
- informacji niejawnych opatrzonych klauzulą „poufne” zgodnie z art. 5 ust. 3 Ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (dalej jako: ustawa o ochronie „informacji poufnych”)
- informacji w rozumieniu Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (dalej jako: ustawa o obrocie)
- „zastrzeżenia poufności informacji” na podstawie art. 72(1) § 1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej jako: k.c.)

Pozorność jako wada umowy

Ustawodawca w  art. 60 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: „k.c.”) wyjaśnił istotę oświadczenia woli: „z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli)”.

Pozycjonowanie

Przez pozycjonowanie rozumie się akt projektowania oferty i wizerunku firmy, którego celem jest zajęcie wyróżniającego się miejsca w świadomości rynku docelowego. Ostatecznym wynikiem pozycjonowania jest skuteczne kierowanie zorientowanej na klienta propozycji wartości – powodu, dla którego rynek docelowy powinien kupić dany produkt.

Pożytki cywilne

Księga I ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „k.c” lub „Kodeks cywilny”, reguluje między innymi kwestię pożytków z rzeczy. Za rzecz uznaje się ruchomości i nieruchomości. 

Pożytki naturalne

Pożytki są dochodami, które generuje rzecz i są one przedmiotem stosunku cywilnoprawnego. Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodkes cywilny (dalej jako: „k.c.”): za rzeczy uznaje się wyłącznie przedmioty materialne.

Pożytki prawa

Mianem pożytków określa się dochody, które przynosi rzecz. Rzeczą w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: „k.c.”): „są tylko przedmioty materialne” (art. 54). Wyróżnia się pożytki naturalne i cywilne oraz pożytki prawa.

Pożytki rzeczy

W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: „k.c.”) uregulowano kwestię pożytków z rzeczy. Można je najkrócej zdefiniować jako dochody, które przynosi rzecz. Rzeczą z kolei na podstawie art. 54 k.c.: „są tylko przedmioty materialne”. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 marca 2016 roku I Aca 866/15: „każda rzecz potencjalnie może przynosić pożytki, jeśli stanie się przedmiotem dalszych umów o odpłatne z niej korzystanie”.

Praca zmianowa

Wykonywanie pracy według ustalonego rozkładu czasu pracy przewidującego zmianę pory wykonywania pracy przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni.

Pracodawca

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej jako: „k.p.”): „kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców”. Ustawa wprowadza definicje legalne obu tych podmiotów. Pracownikiem – zgodnie z art. 2 k.p. – „pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę”. Pracodawcą zaś: „jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników”(art. 3 k.p.).

Pracownik

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (dalej jako: „k.p.”): „kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców”. Ustawa wprowadza definicje legalne obu tych podmiotów. Zgodnie z art. 3 k.p. pracodawcą jest osoba fizyczna oraz jednostka organizacyjna (także nieposiadająca osobowości prawnej), o ile zatrudniają one pracowników. Zaś pracownikiem – zgodnie z art. 2 k.p. – za pracownik należy uznać każdą osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, spółdzielczej umowy o prace, wyboru, aktów powołania i mianowania.

Prawa majątkowe

Zgodnie z art. 44 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, mieniem jest własność i inne prawa majątkowe.

Prawa majątkowe to prawa podmiotowe przysługujące wobec rzeczy lub przedmiotów materialnych niebędących rzeczami albo dóbr niematerialnych lub prawnych.

Prawo wyłączne

Termin ten odnosi się do materii związanej z gałęzią prawa, określaną jako prawo własności intelektualnej. Zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny, w skład przedsiębiorstwa wchodzą także dobra niematerialne (m.in. patenty i inne prawa własności przemysłowej oraz majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne). 

Prekluzja

Słowo prekluzja pochodzi od łacińskiego słowa preaeclusio co dosłownie oznacza zamknięcie. Prekluzja wskazuje na określenie czasu przeznaczonego na dokonanie czynności prawnej. Po bezskutecznym upływie określonego terminu, wykonujący traci możliwość dokonania czynności prawnej. Zatem nie zaistnieją również skutki prawne przewidziane dla tej czynności.

Prokura

Prokura została szczegółowo opisana w Rozdziale III, Działu V ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r.Kodeks cywilny, (dalej jako: „k.c”) w art. 1091- 1098.

Prosument

Prosument to jednocześnie wytwórca i odbiorca energii wytworzonej z odnawialnych źródeł energii (OZE). Przepisy polskiego prawa nie przewidują jednakże definicji definicji legalnej prosumenta, a więcnie jest to pojęci ustawowe.

Przedawnienie

Przedawnienie jest instytucją znaną wielu gałęziom prawa. Występuje w prawie cywilnym, karnym, administracyjnym czy podatkowym. Jego istnienie sprawia, że z  powodu określonego upływu czasu dane świadczenie, lub odpowiednio – karalność, nie mogą być egzekwowane. 

Przedmiot wirtualny

Pojęcia przedmiotu wirtualnego, używa się jeszcze w sposób dość nieuporządkowany, w różnych znaczeniach, takim przedmiotem są przede wszystkim określone treści cyfrowe, które to pojęcie jest już zdefiniowane zarówno w prawie europejskim jak i oczywiście we wdrożeniach krajowych, a prze wszystkim w ustawie ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta oraz ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Przedsiębiorca

Definicja przedsiębiorcy nie jest jednolita. Znajduje się ona w wielu aktach prawnych. Nie są to definicje sprzeczne lub wykluczające się. Wszystkie one skupiają się na opisywaniu kryteriów, dzięki którym danemu podmiotowi można przypisać status przedsiębiorcy.

Przedsiębiorstwo

Zgodnie z art. 55ustaw z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: „k.c.”): „przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia zamierzonej działalności gospodarczej,”..

Przedstawiciel

W praktyce obrotu zdarza się, że podmiot nie może z różnych względów działać samodzielnie. Wówczas może skorzystać z regulacji ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: „k.c.”) dotyczącej przedstawicielstwa. „Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela” (art. 95 §1 k.c.)

Przedstawiciel ustawowy

Przedstawiciel ustawowy dokonuje czynności prawnej w cudzym imieniu. Jego umocowanie wynika ze zdarzenia prawnego innego niż oświadczenie reprezentowanego. Przedstawicielstwo ustawowe nie jest pełnomocnictwem i wynika wprost z przepisów prawa. 

Przejęcie długu

Wierzytelności (długi) podlegają obrotowi, a więc mogą stać się przedmiotem umowy sprzedaży. Podobną instytucję, która jednak skutkuje zmianą podmiotu zobowiązanego (dłużnika) regulują przepisy art. 519 – 525 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 . Kodeks cywilny (dalej jako: „k.c.”). 

Przestrzeń wirtualna

Nowe pojęcie w obiegu społeczno-gospodarczej działalności utrwalone w zwyczaju, mające zastosowanie dla zjawisk i czynności w cyberprzestrzeni.

Należy można przez nią rozumieć nieistniejące w sensie fizycznym otoczenie, stworzone przy wykorzystaniu technologii informatycznej, składające się z plików, stron internetowych, aplikacji oraz procesów, tworzące pewną funkcjonalną całość, do którego dostęp uzyskiwany jest poprzez systemy teleinformatyczne.

Przetwarzanie danych osobowych

Przetwarzaniem danych osobowych są wszelkie działania związane z używaniem danych osobowych od momentu ich pozyskania do momentu ich usunięcia.

Przynależność

Współczesne polskie prawo cywilne w dużej mierze opiera się na rozwiązaniach wypracowanych przez starożytnych Rzymian. W nauce prawa proces ten nazywany jest recepcją prawa rzymskiego. Zazwyczaj o omawianym zagadnieniu mówi się w liczbie mnogiej: przynależności. Należy przez nie rozumieć rodzaj lub raczej kategorię rzeczy, które w sposób funkcjonalny związane są z rzeczą główną.

Point of sale (pos) / Point of sale materials (posm) / Point of purchase (pop)

Pojęcia używane do określenia materiałów reklamowych mających na celu wsparcie sprzedaży. Pojęcie POSM oraz POP są bardziej szczegółowe (zwłaszcza w USA i Rosji), jednakże w Polsce nie jest błędem stosowanie ich zamiennie. Zadaniem POS jest nakłonienie klientów do zakupu konkretnych produktów poprzez umieszczenie reklamy w miejscu sprzedaży.

Postępowanie pojednawcze

Jest to jedna z form procedur zmierzających do zawarcia ugody przed wdaniem się w spór przed sądem powszechnym. Pojęcie postępowania pojednawczego ma zastosowanie w sprawach cywilnych i prawa pracy.

 

Posiadanie znacznego wpływu

Żaden z aktów prawnych prawa krajowego, ani aktów prawa unijnego nie zawiera definicji legalnej pojęcia „posiadania znacznego wpływu”.Można ją jednak wyprowadzić opierając się na poszczególnych aktach prawnych oraz innych definicjach w nich zawartych. Pojęcie to znajduje zastosowanie zarówno w prawie finansowym, jak i w prawie ochrony konsumenta. Jest ono zbliżone do pojęcia „wywieranie decydującego wpływu” i często stosowane zamiennie.

Podmiot zależny

W polskim ustawodawstwie brak jest jednej, legalnej definicji podmiotu zależnego, natomiast  definicję taką można skonstruować na podstawie przepisów dotyczących spółek / podmiotów dominujących, zawartych m.in. w Ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych czy Ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów. Oczywiście, sformułowanie „podmiot zależny” pojawia się w wymienionych aktach, jednak nie jest wprost zdefiniowane. 

Posiadanie dominującego wpływu

Wpływ dominujący oznacza sytuację zdobycia przez przedsiębiorcę uprawnień, które osobno albo łącznie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiają wpływanie na innego przedsiębiorcę lub przedsiębiorców.

Przecena

W ujęciu potocznym oznacza wyznaczenie niższej ceny towaru lub usługi niż te, które wcześniej były oferowane(zwykle przez producenta lub dostawcę). Najczęściej przecena spowodowana jest potrzebą jak najszybszego zbycia towaru, który nie sprzedawał się w cenie wyższej lub jest spowodowana jego wadą fabryczną.

Podatek liniowy

Jedną z form opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej jest właśnie „podatek liniowy”. Formę opodatkowania dochodów uzyskiwanych z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej, według liniowej stawki 19 % wprowadza art. 30c Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. Forma taka uzyskała status odrębnej przez określenie jako „podatek liniowy”.

Prezes zarządu

Jest to osoba kierująca pracą zarządu spółki kapitałowej, fundacji, spółdzielni lub stowarzyszenia (zaliczamy do nich m.in. spółkę akcyjną, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółdzielnię mieszkaniową).

Przybicie

Przybicie jest końcowym etapem licytacji – tak można je najkrócej zdefiniować. Zostało ono szczegółowo uregulowane w art. 987 – 1003 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (dalej jako: „k.p.c”), a także w części dotyczącej sprzedaży w toku prowadzonej egzekucji komorniczej.

Prawo podmiotowe

Wynikająca ze stosunku cywilnoprawnego sfera możności postępowania w określony sposób przez podmiot prawa cywilnego (osobę fizyczną lub prawną), przyznana przez prawo w celu realizacji lub ochrony interesów i zabezpieczona przez normę prawną.

Płatnik

Pojęcie „Płatnik’ zostało zdefiniowane w art. 8 Ordynacji Podatkowej. Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od Podatnika podatku i wpłacenie go we właściwym terminie organowi podatkowemu. 

Podatek VAT należny

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o  podatku od towarów i usług (dalej jako: „Ustawa o VAT”)  opodatkowaniu podlega:

„1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 

 2) eksport towarów; 

3) import towarów na terytorium kraju; 

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów”.

Przestój

Przez przestój należy rozumieć przerwę w wykonywaniu pracy, do której świadczenia pracownik był gotów,i która spowodowana jest zaburzeniami w funkcjonowaniu zakładu pracy.

Praca zdalna

Pojęcie pracy zdalnej pojawiło się w polskim systemie prawnym po raz pierwszy wraz z wejściem w życie Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, czyli tzw. tarczy antykryzysowej. 

Prawo cytatu

Zgodnie z brzmieniem art. 29 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako: „Ustawa”): „wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów oraz rozpowszechnione utwory plastyczne, utwory fotograficzne lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym celami cytatu, takimi jak wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawami gatunku twórczości.”

Prowadzenie spraw spółki

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych (dalej jako: „k.s.h.”)  w zależności od typu danej spółki jej członkowie / zarząd / wspólnicy upoważnieni są do prowadzenia spraw spółki. Nie istnieje jednak definicja legalna prowadzenia spraw spółki.

Państwowa Inspekcja Sanitarna

PIS została uregulowana w ustawie z dnia 14 marca 1985 roku o państwowej inspekcji sanitarnej (Ustawa o PIS”). Wskazane wyżej kompetencje  PIS zostały wymienione w artykule 1 ustawy o PIS.  

Państwowa Inspekcja Pracy

Zwana w skrócie „PIP” jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej w zakresie określonym w ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 roku o Państwowej Inspekcji Pracy („Ustawa o PIP”).

Praca tymczasowa

Zgodnie z brzmieniem art. 2 ust 3 ustawy z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych („Ustawa”), praca tymczasowa to wykonywanie na rzecz danego pracodawcy użytkownika, przez okres nie dłuższy niż wskazany w ustawie, zadań: 

  • o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub 

  • których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe, lub 

  • których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika. 

Pozew

Pozwem nazywamy pismo procesowe, składane przez powoda w procesie cywilnym, wszczynające postępowanie w sprawie. Dawniej pozwem nazywano też pismo wzywające pozwanego na rozprawę. 

Pozew zbiorowy

Pozew zbiorowy został uregulowany w ustawie z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. 

Podatek należny VAT

Podatek jest daniną publiczną, wynikającą z władztwa państwowego, a więc opartą na prawie publicznym. Przeciwieństwem podatku, jako świadczenia publicznoprawnego, są świadczenia pieniężne wynikające ze stosunków cywilnoprawnych. 

Plan zagospodarowania przestrzennego

Plan zagospodarowania przestrzennego to akt polityki regionalnej, który uwzględnia zamierzenia państwa oraz samorządu wojewódzkiego na terenie danej gminy.

Pozwolenie na budowę

Pozwolenie na budowę to dokument urzędowy, wydany w drodze decyzji administracyjnej.

Posiadacz samoistny

Posiadaniem (od łac.  possessio) zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (Dz.U. 2020.1740 t.j.) dalej jako „k.c”; „kodeks cywilny”)). Jest faktyczne władanie rzeczą. Źródłem posiadania może być zarówno stan faktyczny (zerwanie liścia z drzewa) jak i podstawa prawna – np. umowa potwierdzająca nabycie i przekazania rzeczy do władania właścicielowi. 

Posiadacz zależny

Posiadaniem (od łac.  possessio) zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (Dz.U. 2020.1740 t.j.) dalej jako „k.c”; „kodeks cywilny”)). Jest faktyczne władanie rzeczą. Źródłem posiadania może być zarówno stan faktyczny (zerwanie liścia z drzewa) jak i podstawa prawna – np. umowa potwierdzająca nabycie i przekazania rzeczy do władania właścicielowi. 

Portal rejestrów sądowych

Portal Rejestrów Sądowych (PRS) jest narzędziem prowadzonym w systemie teleinformatycznym służącym do udostępniania usług rejestrów sądowych obywatelom (w tym przedsiębiorcom). Jego możliwości aktualnie umożliwiają korzystanie z usług związanych z elektronicznymi formularzami Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).

PPK – Pracownicze Plany Kapitałowe

Pracownicze Plany Kapitałowe to program stworzony z myślą o pracownikach, którzy chcieliby zaoszczędzić środki na późniejsze lata. 

Profil zaufany

Bezpłatna metoda potwierdzania tożsamości obywatela Polski w elektronicznych systemach administracji. Stanowi w tym przypadku alternatywę dla płatnego podpisu kwalifikowanego. Profil zaufany jest przypisany do numeru PESEL osoby fizycznej. Umożliwia załatwianie wielu spraw on-line przez składanie wniosków do różnych urzędów.

Polska Klasyfikacja Działalności – PKD

Polska Klasyfikacja Działalności, została wprowadzona Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Jest to podział rodzajów działalności gospodarczych, wykonywanych przez podmioty gospodarcze działające na rynku.

Pośrednik ubezpieczeniowy

Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 26, str. 19 z późn. zm.) pośrednik ubezpieczeniowy oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, inną niż zakład ubezpieczeń lub reasekuracji lub ich pracownicy i inną niż pośrednik oferujący ubezpieczenia uzupełniające, która podejmuje lub prowadzi działalność z zakresu dystrybucji ubezpieczeń za wynagrodzeniem.

Prowizja

Z definicji umowy agencyjnej zawartej w art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że jej niezbędnym elementem konstrukcyjnym (essentiale negotii) jest m.in. oznaczenie wynagrodzenia agenta. W art. 758 jednak nie określono bliżej pojęcia wynagrodzenia i z tego punktu widzenia art. 7581 stanowi jego normatywne dopełnienie.

Podatek akcyzowy (akcyza)

Akcyza to podatek zaliczany do grona podatków pośrednich. Akcyzę nalicza się wyłącznie przy określonych kategoriach wyrobów. Podatek akcyzowy wyróżnia się charakterem cenotwórczym. Jest wliczany w cenę sprzedawanych towarów, zatem obciąża osoby nabywające konkretne produkty.

Przychód

Przychód to łączna wartość ze sprzedaży dóbr, towarów i usług netto (czyli bez należnego podatku VAT, o ile jest naliczany) w danym okresie rozliczeniowym. 

Partner

Zgodnie z art. 86 § 1 Kodeksu spółek handlowych (dalej: „k.s.h.”) Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Natomiast zgodnie z art. 87 § 1 k.s.h. partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 lub w odrębnej ustawie.

Prawo holdingowe

Ustawa z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw wprowadza do polskiego porządku prawnego prawo holdingowe. Przedmiotowa ustawa obowiązuje od 13 października 2022 r., a głównym jej celem jest wprowadzenie do polskich przepisów, regulacji prawnej dotyczącej prawa holdingowego, które ma za zadanie uregulować relacje pomiędzy spółką dominującą i jej spółkami zależnymi, na równych poziomach, które do tej pory nie były uregulowane w prawie polskim.

Premia

Zgodnie z § 1 z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy stosunek pracy polega na tym, że pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, otrzymując za to ekwiwalent od pracodawcy w postaci zatrudniania za wynagrodzeniem. 

Prawomocność

Prawomocność oznacza sytuację prawną odnoszącą się do rozstrzygnięć organów administracyjnych (takich jak decyzja administracyjna czy postanowienie) oraz do orzeczeń sądowych – wyrok, nakaz zapłaty, postanowienie, mający miejsce wówczas, gdy orzeczenie sądowe lub rozstrzygnięcie organu administracji nie może być zmienione ani uchylone poprzez wniesienie środka odwoławczego lub zaskarżenia.

Postępowanie dowodowe

Postępowanie dowodowe prowadzone przez organ jest oparte na zasadzie prawdy obiektywnej.

Porozumienie rodzicielskie

Porozumienie rodzicielskie to pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.

Prawo pierwokupu

Zgodnie z art. 596 Kodeksu Cywilnego „Jeżeli ustawa lub czynność prawna zastrzega dla jednej ze stron pierwszeństwo kupna oznaczonej rzeczy na wypadek, gdyby druga strona sprzedała rzecz osobie trzeciej (prawo pierwokupu), stosuje się w braku przepisów szczególnych przepisy niniejszego rozdziału”.