Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  O

Opłaty za korzystanie ze środowiska

Przedsiębiorcy w różnym stopniu, w zależności od rodzaju prowadzonej działalności, korzystają z zasobów środowiska. Wiąże się to z wprowadzaniem czasowych bądź trwałych zmian w nim np. konieczność usunięcia drzew, pobranie wody do zakładu produkcyjnego lub emisja zanieczyszczeń Celem „zrekompensowania” zużycia zasobów naturalnych lub zmiany środowiska, podmiot korzystający ze środowiska jest obowiązany do naliczania i uiszczania opłat, które obejmują opłaty za:

  • wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza
  • wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi;
  • pobór wód podziemnych i powierzchniowych;
  • składowanie odpadów.

Powyżej wskazane rodzaje tytułów do opłat, obowiązek ich ponoszenia i zasady  naliczania zostały określone w art. 273 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, (dalej: p.o.ś). Przepisy tej ustawy wprowadzają generalną zasadę ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska, którą należy rozumieć jako ekwiwalent za rzeczywiście dokonane emisje/pobór[1]. Ustawodawca w treści art. 273 ust. 1 pkt 1 p.o.ś nie pozostawił co do tego żadnych wątpliwości posługując się zwrotem: "opłata jest ponoszona".

Upraszczając można stwierdzić, że wysokość opłaty jest wynikiem uwzględnienia kilku stałych kryteriów  tj. ilości, rodzaju emisji/ poboru i jakości. Opłaty za korzystanie ze środowiska ustala się zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska, stosując stawki opłat obowiązujące w danym roku.

Rozporządzenie określa jednostkowe stawki opłaty za określone rodzaje gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza; substancji wprowadzane ze ściekami do wód lub do ziemi; wody chłodnicze wprowadzane do wód lub do ziemi; umieszczenie odpadów na składowisku; pobór wody podziemnej; pobór wody powierzchniowej śródlądowej; powierzchnie zanieczyszczone o trwałej nawierzchni, z których wprowadzane są do wód lub do ziemi wody opadowe lub roztopowe, ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne; każde rozpoczęte 100 kg przyrostu masy określonych organizmów wodnych.

Podmioty korzystające ze środowiska ustalają we własnym zakresie wysokość należnych opłat za okres, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce. Obowiązek uiszczania opłaty środowiskowej wynika z mocy samego prawa, co powoduje, iż nie ma trybu uprzedniego wydania przez organ administracyjny aktu indywidualnego ustalającego obowiązek zapłaty czy wysokość takiej opłaty. Obowiązek opłaty ciąży na wszystkich podmiotach korzystające ze środowiska, wyłączając osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcamiOpłaty za dany rok kalendarzowy wnosi się na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego do dnia 31 marca następnego roku.

Nie wnosi się opłat z tytułu wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza, wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi, poboru wód oraz składowania odpadów, których roczna wysokość nie przekracza 800 zł (art. 289 p.o.ś.).

Prawo ochrony środowiska nie tworzy zamkniętego katalogu opłat za korzystanie ze środowiska. Obowiązek ponoszenia takich opłat jest zawarty także m.in. w Ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, która stanowi o następujących opłatach:

  • za wstęp i udostępnianie parku narodowego;
  • za wstęp na obszar rezerwatu przyrody;
  • opłaty za usunięcie drzew.
    Oprócz obowiązku wniesienia opłaty, korzystanie ze środowiska często wymagać będzie uzyskania określonej decyzji albo pozwolenia. Zgodnie np. z art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne) na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi wymagane jest pozwolenie wodnoprawne lub zgodnie z art. 180 p.o.ś. eksploatacja instalacji powodującej wprowadzanie gazów lub płynów do powietrza, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi oraz wytwarzanie odpadów dozwolona jest po uzyskaniu pozwolenia. Natomiast podmioty korzystające ze środowiska bez stosownego pozwolenia ponoszą tzw. opłatę podwyższoną (tak: art. 276 p.o.ś).

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz 121 ze zm.),
  2. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 624).

Źródła:

  1. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 17 października 2012 r., sygn. akt II SA/Łd 719/12

Zobacz także: