Słownik pojęć

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT
  P

Pożytki prawa

Mianem pożytków określa się dochody, które przynosi rzecz. Rzeczą w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: „k.c.”): „są tylko przedmioty materialne” (art. 54). Wyróżnia się pożytki naturalne i cywilne oraz pożytki prawa. Zgodnie z art. 54 k.c.: „pożytkami prawa są dochody, które prawo to przynosi zgodnie ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem”. Pożytki pochodzą wyłącznie z praw podmiotowych, choć doktryna nie jest w tej kwestii zgodna. Trafny pogląd na ten temat wyraził Ł. Żelechowski w Komentarzu do Kodeksu cywilnego: „pojęcie pożytków rzeczy związane jest z przedmiotem, który jest źródłem pożytków, tj. z rzeczą, abstrahuje zaś od rodzaju prawa podmiotowego, które uprawnia określony podmiot do pobierania pożytków rzeczy. Konsekwencją powyższego rozumienia pożytków rzeczy jest wniosek, że pożytkami praw są dochody, które przynoszą wszelkie prawa podmiotowe niedotyczące rzeczy”. Z kolei w Komentarzu do Kodeksu cywilnego pod redakcją K. Pietrzykowskiego wyjaśniono kwestię rozumienia dochodu: „dochód jako pożytek. Obok rzeczy także prawo może przynosić określony przychód. Jeżeli jest on uzyskiwany zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa, stanowi jego pożytek. Podobnie jak w art. 53, ustawa posługuje się określeniem "dochód", który jednak należy rozumieć jako korzyść przynoszoną przez określone prawo”.

Do pożytków prawa zalicza się przykładowo dywidendę, odsetki a nawet zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 listopada 2014 r. II CSK 53/14: „prawo głosu jest swoistym pożytkiem prawa użytkowania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością”.Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 kwietnia 1997 r. I CKU 30/97 stwierdził, że: „oczywiście, nie ma podstaw do zaliczenia do spadku także później jeszcze narosłych odsetek od tych wierzytelności - jak chce skarżący. Odsetki od wspomnianych wierzytelności za okres od dnia śmierci Stanisława S. stanowią pożytki prawa (art. 54 k.c.)”.Z kolei w uchwale z dnia 30 maja 1979 r. III CZP 29/79 Sąd Najwyższy orzekł, że: „odsetki od wierzytelności stanowiącej składnik majątku odrębnego małżonka należą do majątku wspólnego małżonków jako pożytki prawa w rozumieniu art. 54 k.c.”.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.)

Źródła:

  1. Ł. Żelechowski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz(red. K. Osajda) wyd. 27, 2020,  komentarz do art. 53 Kodeksu cywilnego, Legalis, Nb. 6.
  2. Kodek cywilny. Komentarz (red. K. Pietrzykowski), tom I, 2020, komentarz do art.54 Kodeksu cywilnego, Legalis, Nb. 1.
  3. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1997 r. I CKU 30/97.
  4. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 1979 r. III CZP 29/79.
  5. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2014 r. II CSK 53/14

Zobacz także: