Zwrot VAT

Podstawowym założeniem funkcjonowania VAT jest jego neutralny dla przedsiębiorcy charakter, dlatego też podmioty zarejestrowane jako czynni podatnicy podatku VAT mają prawo do jego odliczenia przy zakupach związanych z czynnościami opodatkowanymi. Czasami wartość jego jest tak wysoka, iż warto ubiegać się o jego zwrot.

Zgodnie z zasadą neutralności podatkowej podatku VAT, podatnik - przedsiębiorca nie powinien faktycznie ponosić ciężaru tego podatku. Oznacza to, iż podatek ten nie powinien obciążać podatników - nabywców tych towarów i usług, którzy nie są ich ostatecznymi odbiorcami.

Z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, dalej: ustawa o VAT wynika, że podatnikowi przysługuje prawo o obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary lub usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Gdy kwota VAT naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty VAT należnego, powstała nadwyżka obniża podatek należny za następne okresy rozliczeniowe lub podlega zwrotowi na rachunek bankowy.Także w przypadku braku czynności opodatkowanych w danym miesiącu podatek naliczony należy ująć w deklaracji VAT za miesiąc otrzymania faktury bądź za jeden z dwóch kolejnych miesięcy.

Konsekwencją tego jest to, że prawo do odliczenia VAT naliczonego:

• przysługuje w całości - jeśli zakup związany jest z wykonywanymi przez podatnika podatku VAT czynnościami opodatkowanymi,
• nie przysługuje w ogóle - jeśli zakup związany jest z wykonywanymi przez podatnika podatku VAT czynnościami innymi niż opodatkowane (głównie zwolnionymi od podatku); w takim wypadku podatek naliczony stanowi koszt uzyskania przychodu na gruncie podatku dochodowego,
• przysługuje częściowo - jeśli zakup związany jest zarówno z czynnościami opodatkowanymi, jak i pozostałymi; w takim przypadku część podatku naliczonego niepodlegającego odliczeniu stanowi koszt uzyskania przychodu na gruncie podatku dochodowego.(art. 90 ustawy o VAT)

 

Termin odliczenia VAT

W przypadku miesięcznego rozliczania VAT z prawa do odliczenia podatku naliczonego skorzystać można, co do zasady, w deklaracji za miesiąc otrzymania faktury lub w deklaracji za jeden z dwóch kolejnych miesięcy. Pamiętać jednak należy, że od tej zasady jest kilka wyjątków, m.in. w przypadku faktur dokumentujących „nabycie mediów”, czyli:

a. dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
b. świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, z zastrzeżeniem ust. 18,
c. świadczenia usług wymienionych w poz. 140–153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,

m. in.:

1. Usługi związane z uzdatnianiem i dostarczaniem wody za pośrednictwem sieci wodociągowych
2. Usługi związane z handlem wodą dostarczaną za pośrednictwem sieci wodociągowych
3. Usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków
4. Usługi związane ze zbieraniem odpadów innych niż niebezpieczne nadających się do recyklingu
5. Usługi związane ze zbieraniem odpadów innych niż niebezpieczne nienadających się do recyklingu

  1. Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu
  2. Pozostałe usługi sanitarne

Oczywiście, jeśli podatnik nie dokona odliczenia podatku naliczonego w ustawowych terminach, to może dokonać korekty odpowiedniej deklaracji VAT w ciągu pięciu lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do odliczenia. Od dnia 1 stycznia 2014 r. w pewnym stopniu zmienią zasady odliczania podatku naliczonego od należnego, wobec czego radzimy śledzić strony Serwisu Mirkoporady.pl, na których umieścimy o tym dokładny opis zmian.

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób;

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1. sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

2. transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;

3. wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

• stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
• podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
• potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;

4. faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;

5. wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności. (art.88 ustawy o VAT).

 

Zwrot VAT

Zasadniczym ustawowym terminem zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za dany okres rozliczeniowy jest termin 60-dniowy liczony od dnia złożenia deklaracji z wykazaną kwotą tej nadwyżki. Zatem niezależnie od rodzaju wykonywanych przez podatnika czynności, co do zasady, przysługuje mu zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w ciągu 60 dni od dnia złożenia deklaracji (art. 87 ust 2 ustawy o VAT). Pozostałe terminy – 25 i 180 dni – są wyjątkami od tej zasady. Organy podatkowe mają możliwość wydłużenia terminu zwrotu podatku, jeżeli uznają za konieczne zweryfikowanie jego zasadności. Termin zwrotu wydłuża się wtedy do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanego w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego lub postępowania kontrolnego.

Jeżeli przeprowadzone przez organ skarbowy czynności wykażą zasadność zwrotu, urząd skarbowy wypłaca podatnikowi należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.

Nawet jeśli termin zwrotu podatku zostaje wydłużony na skutek czynności sprawdzających urzędu, podatnik może uzyskać zwrot w terminie 60 dni (art. 87 ust. 2 ustawy o VAT). Warunkiem jest jednak złożenie w urzędzie skarbowym, wraz z wnioskiem, zabezpieczenia majątkowego w kwocie odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku. Jeżeli wniosek wraz z zabezpieczeniem został złożony na 13 dni przed upływem terminu zwrotu lub później, zwrotu dokonuje się w terminie 14 dni od dnia złożenia tego zabezpieczenia.

Podstawowy termin zwrotu może ulec skróceniu do 25 dni od dnia złożenia deklaracji. Zwrot w takim terminie w myśl art 87 ust 6 ustawy o VAT – jest możliwy wówczas, gdy kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z:

1. faktur dokumentujących należności, które zostały w całości zapłacone, z uwzględnieniem ustawy z dnia 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.),
2. dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art 33 ust.2 i 3 oraz art 34 ustawy o VAT zostały przez podatnika zapłacone,
3. importu towarów rozliczanego zgodnie z art 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, usług, dla których podatnikiem jest ich usługobiorca, lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

Aby otrzymać zwrot w ciągu 25 dni od dnia złożenia deklaracji, podatnik musi spełnić wszystkie ww. warunki. Ponadto musi w deklaracji podatkowej, w której żąda zwrotu w przyspieszonym terminie, złożyć stosowny wniosek w tej sprawie (art. 87 ust. 6a ustawy o podatku od towarów i usług). Najpóźniej w dniu złożenia deklaracji podatnik musi złożyć w urzędzie skarbowym potwierdzenie zapłaty należności, faktur dokumentujących należności, które zostały w całości zapłacone, z uwzględnieniem ustawy z dnia 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców (art. 87 ust. 6 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług). 

Jak widać, warunkiem ubiegania się o przyspieszony zwrot jest uregulowanie przez podatnika wszystkich należności wynikających z dokumentów wskazanych w przywoływanym wcześniej przepisie (art. 87 ust. 6 ustawy o VAT).

Dlatego też należy uznać, iż aby uzyskać zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym w przyspieszonym terminie, podatnik powinien dokonać zapłaty należności wynikających ze wszystkich faktur - w tym faktur z poprzednich okresów rozliczeniowych, które mają wpływ na rozliczenie podatku VAT, wykazane w deklaracji VAT, w której podatnik wnioskuje o zwrot.

Stanowisko takie zostało również zawarte w uchwale NSA w składzie 7 sędziów z 11 marca 2013 r., sygn. akt I FPS 5/12. Warto dodać, iż uchwała składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego jest wiążąca w danej sprawie. Co prawda, każdy skład orzekający sądu administracyjnego może mieć zdanie odmienne od zdania NSA, jednak od momentu podjęcia takiej uchwały skład orzekający, który nie zgadza się ze stanowiskiem NSA, musi przedstawić ponownie sprawę do rozstrzygnięcia przez NSA, tak aby NSA ponownie podjął uchwałę w tej sprawie. Można zatem przypuszczać, że sądy administracyjne będą orzekać zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w uchwale 7 sędziów.

Ponadto podatnik nie może podzielić nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na część do zwrotu w przyśpieszonym terminie (25-dniowym) i pozostałą część do zwrotu w podstawowym terminie (60-dniowym) w sytuacji gdy nie opłacił wszystkich faktur. Takie stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w piśmie z 8 lutego 2012 r. nr IPTPP1/443-977/11-3/RG, w którym wyjaśnił, że:

(…) Wnioskodawca w oparciu o art. 87 ust. 6 ustawy, nie będzie miał możliwości przyspieszenia terminu zwrotu różnicy podatku tylko w stosunku do części nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wykazanej w deklaracji. Z przepisu tego wynika, że w ciągu 25 dni urząd zwraca „różnicę podatku, o której mowa w ust. 2”, czyli różnicę pomiędzy kwotą wykazanego podatku należnego a kwotą podatku naliczonego, który podatnik ujął w deklaracji. Nie będzie więc możliwości „podziału” w jednej deklaracji kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym i wykazania jej części do zwrotu w terminie przyspieszonym, a w odniesieniu do pozostałej części w terminie 60-dniowym (…).

Zwrot VAT przy braku sprzedaży

Niejednokrotnie, zdarza się, że w danym okresie rozliczeniowym podatnicy dokonają zakupów towarów i usług uprawniających do odliczenia, a jednocześnie nie wystąpi u nich żadna sprzedaż opodatkowana. Taka sytuacja ma miejsce najczęściej w przypadku podmiotów rozpoczynających działalność gospodarcza. W takim przypadku również jest możliwe uzyskanie zwrotu podatku VAT.

Jeżeli podatnik nie wykazał w bieżącym okresie ww. czynności, może ubiegać się o zwrot podatku naliczonego w terminie 180 dni od chwili złożenia deklaracji podatkowej, do której dołączony musi być umotywowany wniosek o zwrot (art. 87 ust 5a ustawy o VAT).

Na pisemny wniosek podatnika, w przypadku braku sprzedaży opodatkowanej, urząd skarbowy dokona zwrotu podatku naliczonego w terminie 60 dni, jeżeli podatnik złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe w kwocie odpowiadającej wysokości wnioskowanego zwrotu podatku. Zabezpieczenie majątkowe zostaje zwolnione w dniu następującym po dniu, w którym upływa termin 180 dni od dnia złożenia deklaracji podatkowej, w której wykazana była kwota zwrotu podatku.

 

Kołobrzeg, dn. 20 października 2013 r.

Stefan Krzynikowski
Ul.. Walki Młodych 25/5
78-100 Kołobrzeg
NIP: 6711668600

Naczelnik Urzędu Skarbowego
w Kołobrzegu

Wniosek o zwrot podatku VAT związanego z czynnościami
wykonanymi poza terytorium kraju

Na podstawie art. 87 ust. 5a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2020.106 t.j.) wnoszę o zwrot podatku naliczonego w wysokości 5000 zł wynikającego ze złożonej w dniu dzisiejszym deklaracji za okres od_______ do______.

Prowadzę firmę budowlaną. W związku z zakupem maszyn powstała nadwyżka podatku naliczonego nad należnym w znacznej wysokości. W e wskazanym okresie rozliczeniowym nie wykonywałem żadnych czynności opodatkowanych.

Z poważaniem,
Stefan Krzynikowski

 

Zabezpieczenie może być złożone w formie:

• gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej,
• poręczenia banku,
• weksla z poręczeniem wekslowym banku,
• czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku,
• papierów wartościowych na okaziciela o określonym terminie wykupu wyemitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, bankowych papierów wartościowych i listów zastawnych o określonym terminie wykupu, wyemitowanych we własnym imieniu i na własny rachunek przez podmiot mogący być gwarantem lub poręczycielem zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej (art. 87 ust. 4a ustawy o VAT).

Zabezpieczenie o równowartości nieprzekraczającej 1000 euro może być złożone w formie weksla. Przeliczenia kwoty wyrażonej w euro należy dokonać według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na ostatni dzień roboczy okresu rozliczeniowego, którego dotyczy zwrot podatku, w zaokrągleniu do pełnych złotych.

Jeśli podatnik nie przedstawi zabezpieczenia w należytej formie, naczelnik ma prawo odmówić jego przyjęcia.

Ponadto naczelnik może odmówić przyjęcia zabezpieczenia jeszcze w dwóch innych przypadkach. A mianowicie jeśli stwierdzi, że:

• zabezpieczenie nie zapewni pokrycia w całości wypłacanej kwoty zwrotu,
• zabezpieczenie nie zapewni w sposób pełny pokrycia w terminie wypłacanej kwoty zwrotu - w przypadku zabezpieczenia z określonym terminem ważności.

Zabezpieczenie majątkowe będzie zwalniane z urzędu w dniu następującym po dniu:

1. zakończenia przez organ podatkowy weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanego w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej lub postępowania kontrolnego na podstawie przepisów o kontroli skarbowej;
2. w którym upłynęło 180 dni od dnia złożenia deklaracji podatkowej, w której była wykazana kwota zwrotu podatku.

Zwrot VAT w terminie 180 dni od dnia złożenia deklaracji jest niezwykle długi i przez to mało opłacalny podatkowo. Dlatego skumulowany podatek naliczony, odliczony w okresie, w którym podatnik nie wykonywał czynności opodatkowanych, lepiej rozliczyć w kolejnych miesiącach poprzez obniżenie podatku należnego od dokonanej sprzedaży. Zapobiegnie to sytuacji, w której podatnik będzie czekał na zwrot VAT pół roku, a w tym czasie będzie płacił VAT za okresy rozliczeniowe następujące po okresie, za który wystąpił z wnioskiem o zwrot podatku.

Wnioskowanie o zwrot VAT w terminie 180 dni od dnia złożenia deklaracji VAT będzie opłacalne wówczas, gdy kwota podatku naliczonego odliczonego w okresie braku sprzedaży jest tak wysoka, że przedsiębiorca nie przewiduje jej całkowitego rozliczenia w ciągu kolejnych miesięcy. W takiej sytuacji powinien on rozważyć przeniesienie kwoty podatku naliczonego na kolejne okresy rozliczeniowe w części, która miałaby pokryć przyszłe zobowiązania w VAT, natomiast w pozostałej części złożyć wniosek o zwrot w terminie 180 dni.

Sposobem na wcześniejsze odzyskanie kwoty podatku jest również zaliczenie jej na poczet innych zobowiązań podatkowych. Wówczas, zgodnie z art. 76b ustawy - Ordynacja podatkowa, zaliczenie to następuje z dniem złożenia deklaracji, w której wykazany jest zwrot podatku. Zaliczenie kwoty zwrotu podatku na poczet bieżącego zobowiązania podatkowego np. w podatku dochodowym skutkuje tym, że zwrot podatku w części zaliczonej na poczet zobowiązań podatkowych następuje niezwłocznie, bez konieczności oczekiwania w terminie 180 dni.

 

Kołobrzeg, dn. 20 października 2013 r.

Stefan Krzynikowski

Ul.. Walki Młodych 25/5

78-100 Kołobrzeg

NIP: 6711668600

Naczelnik Urzędu Skarbowego
w Kołobrzegu

Wniosek

O zaliczenie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w podatku VAT na poczet zaległości podatkowych

Na podstawie art. 62 § 1 w związku z art. 76 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383), wnoszę o przerachowanie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej ze złożonej w dniu 20 października 2019 r. deklaracji VAT-7 za miesiąc listopad 2019 r, w wysokości 5000 zł na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę w podatku od osób fizycznych za okres od lutego do września 2019 r., w wysokości 4500 zł.

Pozostałą różnicę proszę zarachować na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych

Z poważaniem,
Stefan Krzynikowski

 

Ponadto na umotywowany wniosek, podatnikom dokonującym dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju i niedokonującym sprzedaży opodatkowanej, przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego

 

Kołobrzeg, dn. 20 października 2013 r.

Stefan Krzynikowski
Ul.. Walki Młodych 25/5
78-100 Kołobrzeg
NIP: 6711668600

Naczelnik Urzędu Skarbowego
w Kołobrzegu

Wniosek o zwrot podatku VAT związanego z czynnościami
wykonanymi poza terytorium kraju

Na podstawie art. 87 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2020.106 t.j.) wnoszę o zwrot podatku naliczonego związanego z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju za okres od________do___________.

Jednocześnie oświadczam, że:

- dokonuję wyłącznie dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju;

- nie dokonuję sprzedaży opodatkowanej;

- kwota podatku naliczonego dotyczy towarów i usług o, których mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy.

Z poważaniem,
Stefan Krzynikowski

 

Korekta deklaracji a termin zwrotu

W przypadku złożenia przez podatnika korekty deklaracji VAT-7 z wykazanym podatkiem do zwrotu, bieg terminu tego zwrotu liczy się od daty wpływu do organu podatkowego korekty deklaracji, a nie deklaracji pierwotnej.

Stanowisko takie potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 19 września 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 1178/07 w wyroku tym możemy przeczytać, że: 

(…)Podatnik sam decyduje się na złożenie korekty. Powinien zdawać sobie sprawę z konsekwencji zmiany swojego wcześniejszego oświadczenia'. Ostatecznie stwierdził, że: '60-dniowy termin do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad należnym należy liczyć od dnia złożenia korekty. W ten sposób ustawodawca chciał zapewnić organom czas niezbędny na sprawdzenie zasadności żądania podatnika. W wypadku zwrotu taka weryfikacja jest sprawą oczywistą(…).

Zwrot na rachunek banku

Podatnicy mają możliwość wskazywania organom podatkowym, aby dokonywały zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym nie na ich rachunek, lecz na wskazany przez nich rachunek własny banku lub na rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (SKOK). Sytuacja taka może mieć miejsce, jeżeli zwrot stanowi zabezpieczenie udzielanego przez ten bank lub SKOK kredytu. Warunkiem takiego rodzaju zwrotu jest złożenie przez podatnika naczelnikowi urzędu skarbowego nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub SKOK udzielające kredytu, do przekazania tego zwrotu. Upoważnienie takie – jeżeli ma być uwzględnione przez naczelnika urzędu skarbowego – musi zostać złożone w terminie do złożenia deklaracji podatkowej, a więc niekoniecznie razem z deklaracją podatkową (art. 87 ust. 2 ustawy o VAT). Upoważnienie to powinno zawierać co najmniej:

• datę wystawienia,
• imię i nazwisko lub nazwę podatnika, nazwę banku lub SKOK udzielających kredytu oraz ich adresy,
• numery identyfikacji podatkowej podatnika i banku lub SKOK,
• rachunek banku lub SKOK, na który ma być przekazany zwrot,
• wskazanie deklaracji podatkowej, której dotyczy upoważnienie,
• wskazanie kwoty zwrotu podatku, która ma być przekazana jako zabezpieczenie kredytu,
• podpis podatnika.

Autor; Rafał Styczyński, doradca podatkowy – wpisany na listę Ministerstwa Finansów i Krajowej Rady Doradców Podatkowych, Nr wpisu: 10654.