Porady biznesowe

Zeznanie podatkowe z dochodu za granicą

Polacy pracujący za granicą, którzy tam uzyskują dochody i tam płacą podatki (niebędący tam rezydentami, stale zamieszkującymi lub ponad 183 dni w roku albo z kartą pobytu), w większości przypadków będą musieli złożyć w Polsce zeznanie roczne i rozliczyć się z podatku, a czasami nawet wpłacić zaliczkę na podatek dochodowy.

Zeznanie-podatkowe-z-dochodu-za-granica

Jak stanowi, bowiem art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2022.2647 t.j), dalej: ustawa o PIT), osoby fizyczne mieszkające w Polsce, a więc rezydenci polscy, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów – jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy. Nie oznacza to jednak, że podatek należy zapłacić dwukrotnie. Zapobiegają temu zarówno przepisy ustawy o PIT, jak i umowy u unikaniu podwójnego opodatkowania, które Polska podpisała m.in. ze wszystkimi państwami członkowskimi Unii Europejskiej.

Według ustawy PIT, dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę, która:

  • posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych, czyli ośrodek interesów życiowych lub
  • przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Zeznanie podatkowe musi być złożone do dnia 31 kwietnia do urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania podatnika w dniu 31 grudnia.

Ważne:

Osoby fizyczne, które nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej.


1. Nieograniczony obowiązek podatkowy Certyfikat rezydencji to dokument stanowiący podstawę do przyjęcia, że wszystkie dochody danej osoby podlegają opodatkowaniu w tym, a nie w innym państwie.

To właśnie rezydencja podatkowa decyduje o tym, w którym państwie podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Należy pamiętać, że polskie urzędy skarbowe sprawdzają w ramach czynności kontrolnych, czy w świetle polskiego prawa podatnik ma miejsce zamieszkania w Polsce, a więc jest rezydentem i czy musi w Polsce rozliczyć się z zagranicznych dochodów.

Sposób opodatkowania dochodów uzyskiwanych za granicą zależy natomiast od kraju, w którym podatnik świadczy pracę oraz od tego, czy Polska ma podpisaną z tym krajem umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Umowy podpisane przez Polskę z różnymi państwami zawierają podobne unormowania dotyczące spraw podatkowych, gdyż są one oparte na konwencji modelowej OECD[1], w rozumieniu której, miejscem zamieszkania dla celów podatkowych podatnika jest to państwo, w którym posiada centrum interesów osobistych lub gospodarczych (tzw. ośrodek interesów życiowych).

Zdaniem organów podatkowych, przez "centrum interesów osobistych" należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. przede wszystkim ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, itp.

Natomiast "centrum interesów gospodarczych" to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, położenia źródła dochodów, posiadanych inwestycji, majątku nieruchomego i ruchomego, przedmiotu polis ubezpieczeniowych, zaciągnięcia kredytów, kont bankowych, itd. (patrz np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 23 lipca 2013 r., nr IPPB4/415-325/13-4/JK2).

Zatem ustalenie ośrodka interesów życiowych, którego położenie decyduje o miejscu rezydencji podatkowej, wymaga dokonania indywidualnej oceny wszelkich okoliczności faktycznych wskazujących, z którym państwem od chwili wyjazdu z Polski łączą podatnika silniejsze powiązania osobiste i gospodarcze. Jak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 23 września 2013 r., nr ITPB2/415-645a/13/IB:

(...) według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD, posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, iż osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby. (...)

Jak, więc wynika z interpretacji organów podatkowych, dla ustalenia ośrodka interesów życiowych podatnika może mieć decydujące znaczenie miejsce zamieszkania jego najbliższej rodziny, z którą pozostaje w tzw. ognisku domowym

Na przykład w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 września 2013 r., nr IPPB1/415-631/13-4/EC), organ podatkowy analizował stopień powiązań rodzinnych i gospodarczych polskiego podatnika posiadającego prawo rezydencji i pobytu na terenie innego kraju, ale który pozstawił w Polsce bliską rodzinę i majątek. Podatnik mieszkał i pracował za granicą, w Polsce, jednak pozostawił żonę i dzieci, był właścicielem nieruchomość położonej w Polsce, z której osiągał dochody. Organ podatkowy uznał, że w takich okolicznościach ściślejsze powiązania (ośrodek interesów życiowych) ma on w Polsce. Zatem w świetle przepisów podlega on nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, tj. od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, z uwzględnieniem zawartych przez Polskę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Natomiast w interpretacji indywidualnej z 20 grudnia 2011 r., nr IPPB4/415-747/11-5/SP, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że podatnik, który w związku z zatrudnieniem na czas nieokreślony przez szwajcarskiego pracodawcę, który od 1 czerwca 2011 r. uzyskał certyfikat rezydencji podatkowej w Szwajcarii, a od 1 sierpnia 2011 r. sprowadził tam całą rodzinę, spełnia przesłanki pozwalające uznać go za osobę posiadającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych Szwajcarii dopiero od 1 sierpnia 2011 r., tj. od dnia przyjazdu z Polski do Szwajcarii jego rodziny (żony i dziecka), a co za tym idzie - przeniesienia ośrodka interesów życiowych do Szwajcarii.

Jeżeli nie można ustalić w którym państwie osoba ma “ośrodek interesów życiowych”, za miejsce zamieszkania uznaje się to państwo, w którym ta osoba zwykle przebywa. W następnej kolejności pod uwagę bierze się jej obywatelstwo. Następnie na potrzeby ustalenia, że dana osoba nie ma zamieszkania w Polsce brane są pod uwagę również takie okoliczności jak:

  • pobyt najbliższej rodziny za granicą (np. współmałżonek, dzieci),
  • posiadanie mieszkania do własnej dyspozycji w drugim państwie (najem, własność),
  • inne okoliczności, (np. umowa o pracę na czas nieokreślony, umowa najmu na czas nieokreślony, umowy z dostawcami mediów),
  • posiadanie majątku ruchomego i nieruchomego za granicą (np. samochód, dom),
  • uzyskanie certyfikatu rezydencji podatkowej drugiego państwa.

Ważne:

Sam fakt wyjazdu za granicę na okres dłuższy niż 183 dni w roku podatkowym nie świadczy jeszcze o tym, iż dana osoba przestała podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Jeżeli bowiem podatnik przebywa poza Polską przez okres dłuższy niż 183 dni w roku podatkowym, lecz ośrodek jego interesów życiowych pozostał w kraju - to nadal jest uważany za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, a w konsekwencji podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Zawsze jednak w przypadku trudności w ustaleniu zakresu obowiązku podatkowego w Polsce można wystąpić do Dyrektora Izby Skarbowej (zgodnie z właściwością miejscową) z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

 

 2. Ograniczony obowiązek podatkowy

Przepis art. 3 ust. 2a ustawy o PIT, stanowi, że ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu podlegają osoby, które nie posiadają miejsca zamieszkania na terytorium Polski. Będą to osoby, których pobyt w Polsce ma charakter czasowy, a osobom tym nie towarzyszy zamiar stałego pobytu w Polsce.

Osoby fizyczne, jeśli nie mają miejsca zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od osiąganych w Polsce, określonych w przepisie dochodów:

  • dochodów z pracy wykonywanej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
  • innych dochodów osiąganych na terytorium Polski.

Inne dochody osiągane na terytorium Polski i tu opodatkowane wynikają głównie z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub z ustawy o PIT. . Są to m. in. te, wskazane w piśmie Ministerstwa Finansów z 24 lipca 2002 r., znak PB4/AK-8214-1045-277/01 czyli:

  • dochody uzyskane przez nierezydentów dzięki prowadzonej na terytorium Polski działalności gospodarczej, bez względu na formę prowadzenia działalności, w tym za pośrednictwem oddziału, przedstawicielstwa lub zależnego przedstawiciela oraz z działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej prowadzonej na terytorium Polski;
  • dochody (tzw. należności licencyjne) uzyskane przez nierezydentów od polskich rezydentów z tytułu korzystania z praw autorskich i praw pokrewnych, praw do rzeczy (np. na podstawie umów najmu czy dzierżawy), dóbr niematerialnych;
  • dochody uzyskane przez nierezydentów z tytułu odsetek od zainwestowanego w Polsce kapitału (z tytułu udzielonych polskim podmiotom pożyczek, kredytów, zakupu obligacji, od lokat itd.);
  • dochody uzyskane przez nierezydentów z tytułu udziału w zysku polskiej osoby prawnej;
  • dochody uzyskane przez nierezydentów z eksploatacji zasobów naturalnych miejscowionych na terytorium Polski lub w polskiej strefie ekonomicznej;
  • dochody uzyskane przez nierezydentów dzięki położonej na terytorium Polski nieruchomości (np. z tytułu najmu, dzierżawy), z tytułu budowy lub zbycia takiej nieruchomości;
  • dochody nierezydentów z tytułu opłat na przewóz ładunków lub osób przyjętych do przewozu w portach polskich (w tym lotniczych).

Ważne:

Według Ministerstwa Finansów źródłem dochodów położonych w Polsce jest takie źródło dochodów, które jest trwale związane z terytorium Polski lub gdy źródłem dochodów polskich rezydentów jest eksploatacja rzeczy lub dóbr niematerialnych należących do innych podmiotów.


3. Unikanie podwójnego opodatkowania

Aby zapobiec sytuacji podwójnego opodatkowania dochodu – zarówno w państwie rezydencji czyli miejsca zamieszkania podatnika, jak i w państwie położenia źródła dochodu, Polska zawarła szereg umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Ważne:

Umowy te mają pierwszeństwo przed regulacjami krajowymi.

W każdej z umów metoda unikania podwójnego opodatkowania jest określona najczęściej w rozdziale umowy zatytułowanym „Unikanie podwójnego opodatkowania”. Umowy te przewidują dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:

  • metodę wyłączenia z progresją,
  • metodę odliczenia proporcjonalnego.

Niektóre umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę zwalniają całkowicie z opodatkowania w Polsce dochody z pracy najemnej wykonywanej w innym kraju (są one opodatkowane w kraju, w którym praca była wykonywana). Dochody te są brane pod uwagę w rozliczeniu rocznym składanym w Polsce jedynie w sytuacji, gdy podatnik osiągnął również dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce, ale tylko te, które są opodatkowane na zasadach ogólnych (patrz: Wyrok Sądu Administracyjnego w Kielcach z 18 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Ke 548/14). Dochody z pracy za granicą służą wówczas do ustalenia stopy procentowej, która następnie jest zastosowana do opodatkowania dochodów w Polsce. Jest to tzw. metoda wyłączenia z progresją.

Metodę wyłączenia z progresją przewidują między innymi umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę z następującymi państwami: Albanią, Austrią, Chinami, Chorwacją, Cyprem, Czechami, Danią, Estonią, Francją, Finlandią, Grecją, Hiszpanią, Indonezją, Irlandią, Japonią, Kanadą, Kuwejtem, Litwą, Luksemburgiem, Łotwą, Niemcami, Norwegią, Portugalią, Republiką Południowej Afryki, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwecją, Tunezją, Turcją, Ukrainą, Węgrami, Wielką Brytanią i Irlandią Północną oraz Włochami.

Wykaz umów znajduje się pod adresem: http://www.finanse.mf.gov.pl/abc-podatkow/umowy-miedzynarodowe/wykaz-umow-o-unikaniu-podwojnego-opodatkowania;jsessionid=443DE5E949DFEF1B0D7C89285E2233A9

Metoda wyłączenia z progresją

Według treści art. 27 ust. 8 ustawy o PIT, jeżeli podatnik, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

1) do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali 17% minus kwota zmniejszająca podatek;

2) ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów;

3) ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Przykład:

Pan Jan ma miejsce zamieszkania w Polsce i w 2014 roku uzyskał następujące dochody:

  • wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę w Polsce, po potrąceniu kosztów uzyskania przychodów – kwota 46.000 zł;
  • wynagrodznie z tytułu pracy w Anglii (po odliczeniu diet, przeliczeniu na złote i pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodów) – kwota 68.000 zł.

Obliczenie podatku od dochodu opodatkowanego w Polsce:

1) łączny dochód podatnika za 2014 r. - 114.000 zł (46.000 zł + 68.000 zł),

podatek obliczony według skali podatkowej od sumy dochodów - 23.950,06 zł,

2) stopa procentowa - (23.950,06 zł : 114.000 zł) × 100 = 21%,

3) podatek od dochodu opodatkowanego w Polsce (46.000 zł × 21%) = 9.660zł.

Dochody uzyskane z pracy najemnej za granicą (68.000 zł) należy wykazać w części H zeznania PIT-36, w wierszu zatytułowanym "Dochody osiągnięte za granicą…". Złącznikiem do zeznania PIT - 36 jest druk PIT ZG.

Ważne:

W przypadku, gdy wynagrodzenie zagraniczne byłoby jedynym dochodem i podlegałoby rozliczeniu metodą wyłączenia z progresją, nie ma obowiązku składania zeznania, chyba, że podatnik będzie chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego, tzn. złożyć zeznanie łącznie z małżonkiem lub opodatkować dochody w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

W przypadku, gdy małżonkowie rozliczają się wspólnie lub też podatek rozlicza osoba samotnie wychowująca dziecko, do obliczenia stopy procentowej należy przyjąć kwotę stanowiącą połowę sumy ich dochodów, a następnie wyliczony podatek pomnożyć przez dwa. Identycznie wyliczy osoba rozliczająca się wspólnie ze zmarłym małżonkiem.

Metoda odliczenia proporcjonalnego

Stosownie do art. 27 ust. 9 ustawy o PIT, jeżeli podatnik, który ma miejsce zamieszkania w Polsce, osiąga również dochody za granicą, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Polski. Metoda odliczenia proporcjonalnego polega na tym, że jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami konwencji może być opodatkowany w innym państwie, to Polska zezwoli na odliczenie od podatku należnego od dochodu tej osoby, kwoty równej podatkowi od dochodu zapłaconemu w tym państwie.

Metodę odliczenia proporcjonalnego przewiduje się między innymi w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę z następującymi państwami: Armenią, Australią, Belgią, Chile, Danią, Egiptem, Finlandią, Gruzją, Holandią, Iranem, Islandią, Kazachstanem, Kirgistanem, Koreą Południową, Luksemburgiem, Macedonia, Mołdową, Rosją, Stanami Zjednoczonymi, Syrią, Tadżykistanem i Uzbekistanem.

W przypadku metody odliczenia proporcjonalnego podatek w Polsce oblicza się w następujący sposób:

  • w zeznaniu składanym w Polsce uwzględnia się zarówno dochody uzyskane w Polsce, jak i dochody zagraniczne,
  • wylicza się od łącznych dochodów podatek według polskiej skali podatkowej
  • tak obliczony podatek pomniejsza się o podatek zapłacony za granicą (wysokość potrącenia nie może przekroczyć tej części podatku polskiego, która przypada proporcjonalnie na dochód lub zyski majątkowe, które zostały opodatkowane za granicą).

Metoda ta nie jest korzystna dla podatników, ponieważ opodatkowanie ich dochodów za granicą jest z zazwyczaj niższe niż opodatkowanie tych samych kwot w Polsce, co w konsekwencji powoduje, że podatnicy muszą zapłacić podatek dochodowy również w Polsce.

Przykład:

Podatnik w 2014 r. uzyskał dochody: w Polsce - 10.000 zł, za granicą - 30.000 zł.

Właściwa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje stosowanie metody odliczenia proporcjonalnego.

Podatek zapłacony za granicą wyniósł 8.000zł.

1) wyliczenie limitu podatku do odliczenia: podatek od sumy dochodów (obliczony według skali podatkowej) 40.000zł *18% - 556,02 = 6.643,98 zł

2) podatek zagraniczny do odliczenia od podatku polskiego:

6.643,98 zł x30.000 zł: 40.000zł = 4.982,98zł

3) ponieważ podatek zapłacony za granicą wyniósł więcej niż wyliczony limit, do odliczenia podatnik przyjął wyliczony limit, a nie cały podatek zagraniczny. Należny podatek w Polsce, po zaokrągleniu do pełnych złotych, wyniósł 1.661 zł (6.643,98zł – 4.982,98zł).

Metodę odliczenia proporcjonalnego stosuje się również w przypadku podatnika uzyskującego wyłącznie dochody ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (art. 27 ust. 9a ustawy o PIT).

Przykład:

Podatnik nie osiągał dochodu w Polsce, ale pracował w Holandii. Polsko-holenderska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania (Dz. U. z 2003 r. nr 216, poz. 2120) przewiduje, tzw. metodę odliczenia proporcjonalnego, a więc dochód osiągnięty za granicą nie podlega zwolnieniu od opodatkowania w Polsce niezależnie od tego, czy podatnik osiągnął dochód w Polsce, czy też nie.

Rozliczenie podatku:

1) dochód uzyskany za granicą - 30.000 zł

2) podatek zapłacony za granicą - 3.800 zł

3) podatek obliczony według skali podatkowej
30.000 zł x 18% - 556,02 zł = 4.843,98 zł

4) podatek do zapłacenia w Polsce (po zaokrągleniu do pełnych złotych) 4843, 98- 3.800 zl =- 1.044 zł

Podatnik stosujący powyższą metodę rozliczenia sporządza PIT-36, gdzie wykazuje we właściwych wierszach w części D zeznania - przychody uzyskane za granicą, koszty uzyskania przychodów, a także kwotę dochodu lub straty, a w części H podlegającą odliczeniu kwotę podatku zapłaconego za granicą. Sporządza też PIT ZG. W załączniku tym (informacji o wysokości dochodów z zagranicy i zapłaconym podatku w roku podatkowym) podajemy również informację o państwie, w którym podatnik uzyskiwał dochody, wysokości dochodu i zapłaconego podatku.

 

4. Ulga abolicyjna

Jednak nie ze wszystkimi krajami Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania co skutkuje koniecznością opodatkowania dochodów zagranicznych nie tylko za granicą, ale również w Polsce. Jednakże nie zawsze podatnik, który uzyskuje przychody z tytułu pracy najemnej wykonywanej za granicą, do których ma zastosowanie metoda odliczenia proporcjonalnego, musi dopłacać wyliczony tą metodą podatek. Może bowiem w pewnych okolicznościach skorzystać z tzw. ulgi abolicyjnej, o której mowa w art. 27g ustawy o PIT. Ulga ta jest przeznaczona dla osób posiadających polską rezydencję podatkową i osiągających dochody poza granicami kraju. Polega na tym, że podatnik ma prawo odliczyć od podatku różnicę między podatkiem obliczonym zgodnie metodą odliczenia proporcjonalnego a kwotą podatku obliczonego za ten rok podatkowy przy zastosowaniu do tych dochodów metody wyłączenia z progresją. Oczywiście wysokość ulgi nie może przekraczać wysokości podatku jakim zostały obciążone nasze dochody

Ważne:

Z tej ulgi korzystać mogą tylko podatnicy, którzy nie mają możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego, w formie tzw. zwolnienia z progresją. Ulga abolicyjna przysługuje podatnikom opodatkowanym według skali podatkowej albo podatkiem liniowym 19%.

W celu zastosowania ulgi podatnik musi wyliczyć kwotę hipotecznego podatku, jaki przypadałby do zapłaty przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją i porównać ją z wysokością podatku wyliczonego z zastosowaniem metody odliczenia proporcjonalnego. Różnica pomiędzy tymi kwotami to wielkość przysługującej mu ulgi abolicyjnej.

Przykład:

Podatnik pracując w Australii uzyskał dochód w wysokości 80.000 zł i zapłacił tam podatek w wysokości 10.000 zł. W Polsce również pracował i wypracował dochód w wysokości 40.000 zł (kwoty po odliczeniu diet i kwot wolnych ).

Umowa zawarta przez Polskę z Austrią przewiduje metodę proporcjonalnego odliczenia, jako metodę unikania podwójnego opodatkowania. Zatem podatnik w celu skorzystania z ulgi abolicyjnej dokona następujących wyliczeń:

1) obliczenie podatku należnego

łączny dochód (40.000 zł +80.000 zł)= 120.000,00zł

2) podatek obliczony według skali podatkowej od sumy dochodów [14.839,02 zł + 32% × (120.000 zł - 85.528 zł)]=25870,06 zł

3) obliczenie podatku metodą wyłączenia z progresją stawka procentowa podatku (25.870,06 zł : 120.000 zł) × 100 = 21,56%,

podatek należny (40.000 z³ × 21,56%)= 8.624,00 zł

5) obliczenie podatku metodą odliczenia proporcjonalnego :

Limit do odliczenia z tytułu podatku zapłaconego za granicą (25870,06zł × 80.000 zł) : 110.000 zł =18.814,59zł

kwota podatku zapłaconego za granicą do odliczenia10.000zł

podatek należny (25870,06zł - 10.000 zł= 15870,06 zł

6) ustalenie wysokości ulgi abolicyjnej

Podatek należny przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją 8.624,00 zł

podatek należny przy zastosowaniu metody proporcjonalnego odliczenia15.870,06zł

kwota przysługującej ulgi abolicyjnej (15870,06 zł - 8.624 zł= 7246,06 zł

We wzorach PIT-ów na odliczenie tej ulgi została przewidziana specjalna rubryka. Kwotę ulgi abolicyjnej dotyczącej dochodu wykazanego w PIT/ZG należy wykazać w PIT/O (informacji o odliczeniach od dochodu / przychodu i od podatku w roku podatkowym) w części C – odliczenia od podatku, w pkt. 4 – „ulga, o której mowa w art. 27g ustawy”. Informację z PIT/O o wysokości ulgi abolicyjnej należy natomiast wpisać w części I – odliczenia od podatku w rubryce „odliczenia od podatku wykazane w części C załącznika PIT/O”.

 

5. Odliczenia od dochodu - koszty i diety zagraniczne

Na mocy ustawy o PIT część dochodów osiągniętych za granicą jest wolna od podatku. Zarówno przy wyliczaniu podatku metodę wyłączenia z progresją, jak też metodę odliczenia proporcjonalnego, zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT, wolna od podatku jest część przychodów w kwocie odpowiadającej 30% diety przysługującej pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju - za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy.

Wysokość diety uzależniona jest od kraju, w którym podatnik pracował, a kwoty diet określone są w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 poz. 167).

Podatnikowi, który uzyskuje dochody ze stosunku pracy przysługują również zryczałtowane koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 2 ustawy o PIT, które w roku podatkowym wynosiły 111,25 zł miesięcznie (rocznie nie więcej niż 1.335 zł). Jeżeli podatnik uzyskiwał przychody od więcej niż jednego pracodawcy, wówczas roczne koszty nie mogą przekroczyć kwoty 2.002,05 zł.

Natomiast, jeśli miejsce pracy podatnika znajdowało się poza tymczasowym miejscem jego zamieszkania, wtedy podatnik może zastosować koszty w wysokości 139,06 zł miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668,72 zł. W przypadku gdy podatnik uzyskiwał przychody równocześnie z więcej niż jednego stosunku pracy, koszty nie mogą przekroczyć łącznie 2.502,56 zł za rok podatkowy.

Ponadto osobom uzyskującym dochody za granicą przysługują wszystkie ulgi i odliczenia przewidziane w polskich przepisach podatkowych. 

Na przykład osoba fizyczna, która przeniesie swoje miejsce zamieszkania na terytorium RP, a w konsekwencji zmieniła rezydencję podatkową, może zostać zwolniona z podatku od przychodu w Polsce do wysokości 85 528 zł.

Podatnik osiągający zagraniczne dochody może również skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem czy też z preferencyjnego opodatkowania przysługującego samotnym rodzicom.

Ważne:

Przychody ze stosunku pracy wyrażone w walucie obcej podatnik powinien przeliczać na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Zatem rozpoczynając rozliczenie roczne podatnik w pierwszej kolejności powinien przychód osiągnięty za granicą (w walucie obcej) pomniejszyć za każdy dzień pobytu za granicą, w którym pozostawał w stosunku pracy o kwotę odpowiadającą 30% równowartości diety z tytułu podróży służbowej za granicą.

Następnie tak pomniejszony przychód przeliczyć na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu i odliczyć s ewentualne koszy pracownicze.

Następnie pomniejszyć tak ustalony przychód o kwotę pobranych lub opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a ustawy o PIT. Na podstawie tych przepisów można odliczyć nie tylko składki odprowadzane w Polsce do Zus-u, ale także składki zapłacone na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w innych państwach członkowskich UE, EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Ważne:

Nie podlegają jednak odliczeniu składki od dochodu zwolnionego z podatku w Polsce w myśl przepisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz te, które zostały odliczone za granicą.

Ponadto,w zeznaniu podatnik może skorzystać również z innych odliczeń od dochodu, np. z tytułu: darowizn, wydatków rehabilitacyjnych oczywiście wówczas, gdy spełnia warunki konieczne do skorzystania z tych odliczeń.

Natomiast podatek dochodowy w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę pobranej lub zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne, w tym zagraniczne, następnie o ewentualną ulgę z tytułu np. ulgi na dzieci.

Podatnik ma również prawo złożyć wniosek o przekazanie wskazanej przez siebie organizacji pożytku publicznego 1% podatku należnego wykazanego w zeznaniu.

Podstawa prawna:

  • Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Warszawie dnia 13.02.2002 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 216, poz. 2120),
  • art. 3 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 20, art. 22 ust. 2, art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a, art. 27 ust. 8, ust. 9, art. 27g ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2022.2647 t.j.),
  • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167),
  • Wyrok Wójwódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 18 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Ke 548/14,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 lipca 2013 r., nr IPPB4/415-325/13-4/JK2),
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 23 września 2013 r., nr ITPB2/415-645a/13/IB,
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 września 2013 r., nr IPPB1/415-631/13-4/EC),
  • interpretacja indywidualna z dnia 20 grudnia 2011 r., nr IPPB4/415-747/11-5/SP, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie,
  • pismo Ministerstwa Finansów z dnia 24 lipca 2002 r., znak PB4/AK-8214-1045-277/01..

Autor: Krystyna Dąbrowska, doradca podatkowy, numer wpisu 02200.

--

[1] Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Modelowa konwecncja w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku

Pamiętaj:
Wpisz nasz KRS 0000318482 w Deklaracji Podatkowej Twój e-PIT
Dziękujemy!

Czy wiesz, że aż 96% mikro firm zapewnia 75% wszystkich wpływów z podatków i wytwarza 51% zysku gospodarki kraju?

A tylko niewielkiej liczbie udaje się utrzymać na rynku dłużej niż rok bez dostatecznej wiedzy i znajomości przepisów.

A czy wiesz, że...

Ty też możesz coś zrobić, abyśmy mogli dalej działać i skutecznie Cię wspierać?

KRS 0000318482

Przejdź do Twój e-PIT